Της Κοραλίας Τιμοθέου*
Έχω ένα γείτονα Βρετανό. Μεσήλικα, πολύ εντάξει τύπο. Κάθε πρωί πάει τη βόλτα του, κάθε απόγευμα ποτίζει τον κήπο του. Μια συνάνθρωπος. Θα τον ονομάσουμε Τζέιμς. Ο Τζέιμς ήρθε από τη Βρετανία πριν από τρία χρόνια και αγόρασε ένα μικρό σπίτι στη γειτονιά μας. Εργάζεται εξ αποστάσεως, διαδικτυακά και κάθε τόσο απουσιάζει στο εξωτερικό. Έχει ένα συμπαθητικό αυτοκινητάκι που αγόρασε μεταχειρισμένο εδώ στην Κύπρο. Έχει και μοτοσυκλέτα .
Κάθε μέρα ο Τζέιμς παρκάρει το αυτοκίνητο του πάνω στο πεζοδρόμιο. Εντελώς πάνω! Και οι τέσσερεις τροχοί πάνω στο πεζοδρόμιο (εντελώς παράνομα). Όχι σαν εμάς τους Κυπραίους που το καβαλάμε με τους δύο τροχούς (εξίσου παράνομα, βέβαια). Αποτέλεσμα, δεν μένει καθόλου χώρος για να περάσει πεζός, αναπηρικό ή παιδικό καροτσάκι. Και διερωτώμαι: ο Τζέιμς θα στάθμευε με τόση ευκολία στα πεζοδρόμια του Λονδίνου;
Πιθανότατα όχι. Γιατί;
Αν υποπέσουμε στην εύκολη λύση, να πούμε ότι για τα κακώς έχοντα στον τόπο μας φταίει το DNA μας, ότι εμείς οι Κυπραίοι είμαστε «έτσι», απειθάρχητοι, ατίθασοι κλπ, χαρακτηριστικά του Μεσογειακού λαού μας, δηλαδή, αυτό δεν θα ίσχυε για τον Τζέιμς που είναι πέρα για πέρα Βρετανός. Αν επιχειρήσουμε να υποθέσουμε ότι κάποιοι λαοί έχουν καλύτερη «κουλτούρα» από εμάς, αυτό επίσης δεν στέκει γιατί ο Τζέιμς, αν είχε όντως κουλτούρα συνειδητοποιημένου πολίτη δεν θα την έχανε μέσα σε τρία χρόνια που μας συναναστρέφεται! Τι μας μένει; Η πειθαρχία μέσω της επιβολής. Και πως επιβάλλεις ως κράτος την πειθαρχία; Είτε μέσω του φόβου, της αστυνόμευσης και της ποινής, είτε μέσω του σεβασμού ενός κράτους μελετημένου, δίκαιου και τολμηρού. Είτε και με τα δύο.
Πολλά από τα προβλήματα μας, ως κράτους, πηγάζουν από έλλειψη ξεκάθαρων στόχων και στρατηγικής επίτευξης τους. Ποιος “εστρατήγησεν” σε αυτό τον τόπο και για τι;
Από τα πιο μικρά μέχρι τα πιο μεγάλα μας πλήττει η έλλειψη στόχων, στρατηγικής και προγραμματισμού. Και αν ακόμα σε ορισμένα θέματα υπάρχει μια κάποια στρατηγική, απολογούμαι, αλλά δεν φαίνεται! Φυσικά, μας λείπει και η σωστή και έγκαιρη υλοποίηση του όποιου προγράμματος, αν τύχει να κάνουμε.
Ποια η στρατηγική μας για απάλειψη της στάθμευσης στα πεζοδρόμια; Τα 85 ευρώ πρόστιμο που δεν ξέρω κανένα που να του επιβλήθηκαν εκτός των αστικών κέντρων; Αν ήταν 850 όμως και επιβάλλονταν τακτικά, σε ανύποπτο χρόνο και χώρο, τότε θα σεβόμασταν το κράτος. Και εμείς και ο Τζέιμς και ο κάθε Τζέιμς.
Ποια η στρατηγική μας για την πάταξη της διαφθοράς; Να επιβάλουν τα δικαστήρια ποινές και να δίνουμε σωρηδόν χάρες;
Ποια είναι η στρατηγική μας για αναβάθμιση της παιδείας; Να προσθαφαιρούμε διδακτικές ώρες από το πρόγραμμα των καθηγητών;
Ποία είναι η στρατηγική μας για αντιμετώπιση ενδεχόμενης αποχώρησης του ειρηνευτικού σώματος τον Ηνωμένων Εθνών που δεκαετίες ολόκληρες κρέμεται εκβιαστικά σαν Δαμόκλειος Σπάθη πάνω από τα κεφάλια μας; Ποια θα είναι η αντίδρασή μας;
Ποια η στρατηγική μας για προστασία της ΑΟΖ μας; Θέλουμε να μπορούμε να την υπερασπιστούμε αξιοπρεπώς; Χρειαζόμαστε στόλο; Πόσο; Τί είδους; Χρειαζόμαστε αεροπορία; Χρειάζεται να προσχωρήσουμε στο ΝΑΤΟ; Προτιμούμε να καταγγέλλουμε τους Τούρκους σε ώτα μη ακουόντων; Είναι αυτή η στρατηγική μας ή απλά απουσιάζει ολότελα;
Ποια είναι η στρατηγική μας για τη διασφάλιση της ασφάλειας των πολιτών της Κυπριακής Δημοκρατίας που «επισκέπτονται» τα κατεχόμενα; Μήπως πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι προς το παρόν η κατεχόμενη γη μας αποτελεί μαύρη τρύπα και «μη ελεγχόμενο κίνδυνο» και θα έπρεπε να λάβουμε μέτρα όπως το κλείσιμο των οδοφραγμάτων και όχι το άνοιγμα περισσότερων, για λόγους ασφαλείας;
Ποιος ο στόχος και ποια είναι η στρατηγική μας για τη λύση του Κυπριακού; Περιστασιακή συνεργασία με τους Ρώσους; Χαλαρή συνεργασία με τους Αμερικάνους όποτε μας έχουν ανάγκη; Αν αποφασίζαμε και τηρούσαμε μια (οποιανδήποτε) στρατηγική συμμαχία με όποιες επιπτώσεις αυτό συνεπάγεται για τους υπόλοιπους, τότε τουλάχιστον θα κερδίζαμε τον σεβασμό των εταίρων και των «συνεταίρων» μας.
Κατηγορείται ο ΠτΔ για την άγνοιά του για την ύπαρξη αεροπορικής βάσης των Αμερικανών εντός των Βρετανικών Βάσεων. Απαντά πως δεν θα μπορούσε να ξέρει κάτι που ούτε το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ γνώριζε. Δεν ακούσαμε κανένα να προτείνει το ενδεχόμενο να δώσει η Δημοκρατία οικειοθελώς έδαφος για αεροπορική βάση στους Αμερικάνους. Να καταστήσει το κράτος μας απαραίτητο στη μεγαλύτερη δύναμη στον παγκόσμιο χάρτη. Καλό ή κακό δεν ξέρω -απαιτεί αξιολόγηση. Θα ήταν πάντως μια κάποια συνειδητή στρατηγική.
Δυστυχώς είναι πολύ δύσκολο να κτίσουμε κουλτούρες βασισμένοι μόνο στην καλή -εφήμερη- διάθεση του καθενός. Η όποια λύση στα όποια προβλήματα επιβάλλει την εξασφάλιση του σεβασμού στο κράτος, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Σεβασμός που θα κερδηθεί με ανάλυση των προβλημάτων, μελέτη των πιθανών λύσεων, επιλογή της βέλτιστης λύσης, διαμόρφωση στρατηγικής και ΕΚΤΕΛΕΣΗ της. Διόρθωση της ναι, αφού οι συνθήκες αλλάζουν, αλλά τήρηση μιας συνοχής.
Ο Μέγας Αλέξανδρος εστρατήγησεν προς το νικήσαι (Πλούταρχος). Εμείς που δεν εστρατηγήσαμεν για πολλά, έχουμε οποιαδήποτε ελπίδα να νικήσουμε σε οτιδήποτε;
*Δημοσιεύτηκε στον Φιλελεύθερο στις 10.10.2018 και στον Πολίτη στις 21.10.2018