Του Νίκου Τιμοθέου*
Η υποκρισία των κυπριακών πολιτικών κομμάτων και ιδιαίτερα του ΑΚΕΛ και των κομμάτων του «ενδιάμεσου» χώρου δεν έχει όρια, όταν ασχολούνται με τους ημικρατικούς οργανισμούς (ΗΟ)!
Είχα υποσχεθεί στον εαυτό μου να μην ασχοληθώ με τους ΗΟ. Υπέκυψα όμως στον πειρασμό διαβάζοντας στον «Φ», στις 16.6.2012, τρία σχετικά ρεπορτάζ: ένα για το νόμο Αβέρωφ, ένα για τη cytavision και ένα για την ημερίδα που διοργάνωσε η ΕΠΟΕΤ/ΟΗΟ/ΣΕΚ για το μέλλον των ΗΟ!
Το ότι ψηφίστηκε το νομοσχέδιο Αβέρωφ για την αλλαγή της διάρκειας και της έναρξης της θητείας των ΔΣ των ΗΟ είναι θετικό, αν και όχι επαρκές και ικανό να διορθώσει τα κακώς έχοντα στον ευρύτερο δημόσιο τομέα.
Οι θέσεις του ΑΚΕΛ είναι όντως άκρως απογοητευτικές:
1. Δεν διόρισε σε κανένα ΗΟ άτομα που να ξεχωρίζουν για τα προσόντα, τις ικανότητες και τα επιτεύγματα τους! Είτε ξόφλησε προεκλογικά χρέη, είτε διόρισε κομματικά στελέχη και έμπιστους του προεδρικού!
Αποτέλεσμα: Σε κανένα ΗΟ δεν είδαμε στα τέσσερα χρόνια της ΑΚΕΛικής κυβέρνησης ίχνος εκσυγχρονισμού! Και γιατί να δούμε; Οι άνθρωποι που διόρισε κατά κανόνα ΟΥΔΕΝ γνωρίζουν για το αντικείμενο του οικείου ΗΟ, για τη διοίκηση και τη διεύθυνση μεγάλων οργανισμών, για τις σύγχρονες θεωρίες και πρακτικές διεύθυνσης ή για τις εμπειρίες άλλων χωρών! Μια ανασκόπηση των βιογραφικών τους αφήνει τον αναγνώστη σε καταθλιπτική κατάσταση!
2. Διόρισε ΔΣ με πλειοψηφία καθαρά κομματική!
Αποτέλεσμα: Φέρει ακέραια και πλήρη την ευθύνη για τα χάλια των ΗΟ!
Τους δύο μεγάλους, ΑΤΗΚ και ΑΗΚ, σώζει προσωρινά το αντίστοιχο ρυθμιστικό όργανο (επίσης διορισμένο1 από την κυβέρνηση Χριστόφια), που τους επιτρέπει αφενός διεπιδοτήσεις και αφετέρου να καλύπτουν το κόστος άσχετα αν η αποδοτικότητα τους βρίσκεται σε απαράδεκτα χαμηλά επίπεδα, όπως παραδέχεται το ίδιο το προσωπικό τους και κατ’ ιδία τα συνδικαλιστικά τους στελέχη! Καθήκον των ρυθμιστών είναι μεταξύ άλλων να αναγκάζουν με την καθιέρωση χαμηλών τελών τους οργανισμούς με δεσπόζουσα θέση στην αγορά, όπως είναι και η ΑΤΗΚ και η ΑΗΚ, να βελτιώνουν την παραγωγικότητα τους!
Αν υποχρεώνονταν να έχουν τα τέλη που έπρεπε, θα είχαν πτωχεύσει και οι δύο μέχρι τώρα –νοουμένου στην περίπτωση της ΑΗΚ να είχε ανοίξει πραγματικά η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας!
3. Δεν έχει σταθεί στο Ανώτατο (Διοικητικό) Δικαστήριο σχεδόν καμιά προαγωγή σε κανένα ΗΟ. Και βέβαια τα ΔΣ, εν τη σοφία τους, επαναδιορίζουν τα ίδια άτομα και μάλιστα κατ’ επανάληψη, όπως έγινε πρόσφατα στην ΑΤΗΚ σε ανώτατο επίπεδο, παρόλο ότι η απόφαση ήταν «επί της ουσίας»!
Αποτέλεσμα: Το αίσθημα δικαίου και μαζί του το ηθικό και το κέφι του προσωπικού για δουλειά έχουν καταστεί είδος υπό …εξαφάνιση!
4. Δεν αρκεί που δεν είναι σε θέση να εκτελέσουν ικανοποιητικά τα διοικητικά τους καθήκοντα τα ΔΣ των ΗΟ, αναμιγνύονται και σε καθαρά εκτελεστικά καθήκοντα για τα οποία δεν έχουν τα προσόντα –«ευνουχίζοντας» (κατά έγκριτη δημοσιογράφο) τις ούτως ή άλλως αδύναμες/εξαρτώμενες διευθύνσεις!
Αποτέλεσμα: Όχι μόνο δεν διασφαλίζεται η χρηστή διοίκηση (βλ Εκθέσεις Γενικής Ελέγκτριας), αλλά και εξαλείφεται κάθε δυνατότητα εσωτερικού ελέγχου! (Και ας μην ισχυριστεί πχ το ΔΣ της ΑΤΗΚ ότι ελέγχει τις αποφάσεις για το περιεχόμενο της cytavision, όταν στη σχετική επιτροπή συμμετέχει η πλειοψηφία των μελών του ΔΣ! Και ας διαβεβαιώνει το ΔΣ ότι η υπηρεσία αυτή όπως και η θυγατρική Cyta–Hellas και οι επενδύσεις του Ταμείου Συντάξεων θα καταστούν …κερδοφόρες αρκετά χρόνια μετά που θα έχει …φύγει!)
Βέβαια στα ΔΣ των ημικρατικών συμμετέχουν, όπως γινόταν και στις προηγούμενες κυβερνήσεις και άτομα από τους άλλους κομματικούς χώρους και άρα και τα άλλα κόμματα φέρουν μεγάλη ευθύνη –με πρώτο και μέγα το διδάξαν ΔΗΚΟ!
Από τα τρία προαναφερθέντα ρεπορτάζ, σταχυολογούμε τα λίγα, αντικειμενικά κρινόμενα, χρήσιμα και όχι υστερόβουλα:
(1) Τα μέλη των ΔΣ πρέπει να επιλέγονται με βάση τα προσόντα τους και να υπόκεινται στη βάσανο της Βουλής με δημόσια ακρόαση/συνέντευξη.
(2) Οι ΗΟ πρέπει να μετοχοποιηθούν και μερικώς να ιδιωτικοποιηθούν με τη συμμετοχή στρατηγικού επενδυτή, που θα φέρει καλές πρακτικές διοίκησης/διεύθυνσης και τεχνογνωσία/καινοτομία.
(3) Η πρόσληψη και προαγωγή προσωπικού πρέπει να φύγει από τα χέρια των ΔΣ και να γίνεται με αξιοκρατικό τρόπο -όχι βέβαια από ακόμη μια αμαρτωλή ΕΔΥ/ΕΕΥ, αλλά με επιστημονικό και αξιοκρατικό τρόπο!
Θέσεις που παρουσιάσαμε δημοσίως κατ’ επανάληψη και που βλέπουμε με ιδιαίτερη χαρά να υιοθετούνται πλέον από κόμματα και υποψήφιους, όπως τον Πρόεδρο του ΔΗΣΥ Νίκο Αναστασιάδη αλλά και της ΕΔΕΚ Γιαννάκη Ομήρου! Ας υιοθετήσουν και ας εμπλουτίσουν τις θέσεις αυτές το ΔΗΚΟ και το ΕΥΡΩΚΟ και γιατί όχι το …ΑΚΕΛ –αφού ισχυρίζεται ότι έχει θέσεις εκσυγχρονισμού! Προφανώς τις έχει καλά κρυμμένες! Μα για τ’ όνομα του …Λένιν ή μήπως του …Τσίπρα, περιμένει να βρεθεί στην αντιπολίτευση για να τις καταθέσει;
1 Η κυπριακή πολιτική σχιζοφρένεια δεν έχει όρια: Στη ΡΑΕΚ διορίζονται άρτι αφυπηρετήσαντα διευθυντικά στελέχη της ΑΗΚ! Για ΕΡΗΕΤ αποκλείονται διά νόμου τα άρτι αφυπηρετήσαντα διευθυντικά στελέχη της ΑΤΗΚ και διορίζονται συνταξιούχοι ψυχίατροι, γεωλόγοι!
*Δημοσιεύτηκε στο Φιλελεύθερο στις 20.6.2012