Του Νίκου Τιμοθέου*
Η δημιουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνιστά τη μεγαλύτερη νίκη των Ευρωπαϊκών λαών στην ιστορία της ανθρωπότητας. Μετά από αιματηρότατους πολέμους με αποκορύφωμα τους δύο παγκόσμιους, οι ευρωπαϊκοί λαοί άφησαν κατά μέρος τις εχθρότητες τους, κατεδάφισαν το τείχος αιματοβαμμένου μίσους που τους χώριζε και έθεσαν τα θεμέλια για διαρκή ειρήνη. Ειρήνη που βασίζεται σε στενούς δεσμούς: οικονομικούς, κοινωνικούς, πολιτικούς. Μια ειρήνη που κτίζεται σταδιακά, βήμα με βήμα σε μια εντατική προσπάθεια ομοιογενοποίησης πλείστων διεργασιών με συμβιβασμούς και θυσία εθνικών εξουσιών.
Όταν οι εμπνευστές της «Ενωμένης Ευρώπης» έβαζαν τα θεμέλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης στόχος ήταν η «εσωτερική» ειρήνη ανάμεσα στα ευρωπαϊκά κράτη, όπως διαμορφώθηκαν με τη λήξη του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου. Δεν πρόλαβε να ολοκληρωθεί η «ένωση» και οι συνθήκες και οι ανάγκες αλλάζουν άρδην. Το Σοβιετικό μπλοκ καταρρέει! Η Ρωσία και οι δορυφόροι της παύουν να συνιστούν σοβαρές οικονομικές δυνάμεις! Οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης φτωχαίνουν/πτωχεύουν και εκλιπαρούν εισδοχή στην ΕΕ! ΗΠΑ και ΕΕ προς στιγμή εμφανίζονται να ελέγχουν πλήρως την οικονομία του πλανήτη. Ο Francis Fukuyama γράφει το 1989 την περίφημη έκθεση του «Το τέλος της ιστορίας» και το 1992 το βιβλίο του «Το τέλος της ιστορίας και ο τελευταίος άνθρωπος». Πόσο όμως πέφτει έξω!
Η «παγκοσμιοποίηση» αναδύεται «απειλητικά»! Οι ισορροπίες δυνάμεων στον πλανήτη μας αλλάζουν. Ο «πρώτος κόσμος», η Δύση (Βόρειος Αμερική και Δυτική Ευρώπη μαζί με τη δημοκρατική Ιαπωνία), παύουν να είναι οι μόνοι μεγάλοι παίκτες. Νέες οικονομικές δυνάμεις «ξεφυτρώνουν» με επικεφαλής την Κίνα. Μεγάλο μέρος της παγκόσμιας παραγωγής προϊόντων μετακινείται προς την Ανατολή (Κίνα, Κορέα, Ταϊβάν, Ινδία…) και το Νότο (Βραζιλία, Νότιος Αφρική…). Εκατομμύρια Ευρωπαϊκών θέσεων εργασίας χάνονται! Η παραγωγή πλούτου μειώνεται στην Ευρώπη μετακινούμενη αλλού!
Η Ευρώπη βρίσκεται εν πολλοίς απροετοίμαστη με εξαίρεση τις Κεντροδυτικές χώρες (Γερμανίας, Αυστρία, Ολλανδία) και τις Σκανδιναβικές, που είχαν την «τύχη» να περάσουν από κρίση ενωρίτερα και να «αναγκαστούν» να προετοιμαστούν με οδυνηρές αλλ’ ωφέλιμες μεταρρυθμίσεις! Ο Ευρωπαϊκός Νότος συνεχίζει αμέριμνος να σπαταλά το λίγο πλούτο που παράγει, συντηρώντας αναποτελεσματικές και αναποδοτικές δημόσιες υπηρεσίες και ένα αναποδοτικό οικονομικό μοντέλο. Η ΕΕ προσπαθεί από τη μια να επιδείξει αλληλεγγύη και από την άλλη να ανασυνταχθεί ενώπιον των προκλήσεων της παγκοσμιοποίησης.
- Κάθε χώρα-μέλος της ΕΕ αγωνίζεται να βρει το νέο της ρόλο μέσα στην ΕΕ και μέσα στην παγκοσμιοποιημένη οικονομία και γεωπολιτική!
- Τι προτείνουν τα κυπριακά πολιτικά κόμματα και οι υποψήφιοι ευρωβουλευτές ενόψει των ευρωεκλογών;
Δυστυχώς, η πλειοψηφία των υποψηφίων (και τα κόμματα τους) δεν προτείνουν τίποτε ΝΕΟ για την ΕΕ! Είτε δεν έχουν ιδεολογία είτε την κρύβουν, επειδή δεν είναι ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ! Αρνούνται ή αδυνατούν να δουν τη μεγάλη εικόνα! Δεν αντιλαμβάνονται ότι η παγκοσμιοποίηση έχει ως αποτέλεσμα τη «φτώχυνση» του Δυτικού κόσμου και τον «πλουτισμό» του Ανατολικού/Νότιου! Δεν συνειδητοποιούν ότι ΜΟΝΟ μέσα σε μια ενωμένη/ομοσπονδοποιημένη Ευρώπη, μια Ευρωπαϊκή χώρα, όπως η Κύπρος, θα μπορέσει να επιβιώσει και να αναπτυχθεί, αξιοποιώντας τις οικονομίες μεγέθους, την παράδοση και τις γνώσεις που μπορεί να έχει μια ενωμένη Ευρώπη σε ένα κόσμο που γίνεται κάθε μέρα πολυπλοκότερος -στον οποίο ακόμη και κράτη του μεγέθους της Γερμανίας δεν μπορούν να επιβιώσουν αυτόνομα!
Οι υποψήφιοι Ευρωβουλευτές θα πρέπει να αντιληφθούν τι έχει πράγματι συμβεί στην Ευρώπη (και άρα στην Κύπρο) και στον πλανήτη γενικότερα τα τελευταία 10-15 χρόνια. Θα πρέπει να κατανοήσουν ότι η εποχή της ευημερίας που πετύχαμε την 30ετία 1980-2010 πέρασε –ίσως ανεπιστρεπτί- επειδή το κοινωνικο-οικονομικό μοντέλο που την δημιούργησε «πέθανε»! Ότι την πτώση του ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΜΟΥ (που αποδείχθηκε «πανηγυρικά» ότι σοσιαλισμός δεν ήταν) στην Ανατολική Ευρώπη και την απαξίωση της ΣΟΣΙΑΛΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ στη Βορειοκεντρική, διαδέχθηκε ο αγγλοσαξονικός ΑΚΡΑΤΟΣ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΣ! Ότι μέσα σε μόλις 15 χρόνια (1995-2010), αυτός κατάφερε να συμπιέσει τη μεγάλη μεσαία τάξη μεταφέροντας την παραγωγή και ιδιοκτησία του πλούτου από τα χέρια της σε μια ολιγαρχία -στην Κύπρο μάλιστα, εν πολλοίς, σε μια ξένη ολιγαρχία!
Οι υποψήφιοι Ευρωβουλευτές θα πρέπει να κατανοήσουν τη σημερινή κατάσταση και να προτείνουν μια νέα ιδεολογία -ένα νέο κοινωνικο-οικονομικό μοντέλο- που να έχει πιθανότητες να βγάλει την Ευρώπη από τη σημερινή κρίση της και να της εξασφαλίσει μια καλύτερη θέση στον παγκόσμιο χάρτη. Ένα μοντέλο που θα αντικαταστήσει τόσο τον αποθανόντα (ψευδο)σοσιαλισμό όσο και τον αποτυχημένο άκρατο καπιταλισμό! Σε μια τέτοια ομοσπονδοποιημένη Ευρώπη, η Κύπρος θα έχει πολύ καλύτερες πιθανότητες ειρήνης, ευημερίας, ανάπτυξης και αειφορίας –ιδιαίτερα αν πάρει την πρωτοβουλία υιοθέτησης του ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ*!
- Μπορούν όμως τα πλείστα κυπριακά πολιτικά κόμματα και οι πλείστοι υποψήφιοι Ευρωβουλευτές να το πράξουν με τις αγκυλώσεις που κουβαλούν από το παρελθόν τους και τις ιδεοληψίες του χώρου τους -όταν μάλιστα οι περισσότεροι, αδυνατώντας να παραδεχθούν τα δικά τους λάθη, παρουσιάζουν στο λαό καθημερινά την ΕΕ ως αποδιοπομπαίο τράγο -ανίκανοι να χρησιμοποιήσουν το «ΕΜΕΙΣ, η ΕΕ» αντί του «ΕΚΕΙΝΟΙ στην ΕΕ»;
- Πολύ φοβούμαι ότι οι πλείστοι ψηφοφόροι καλούνται ακόμη μια φορά να ψηφίσουν με γνώμονα είτε το «ΜΗ ΧΕΙΡΟΝ, ΒΕΛΤΙΣΤΟ» είτε το κομματικό τους «μαντρί»!
- Υπάρχουν λίγες φωτεινές εξαιρέσεις, ας τις επιλέξουμε!
*Δημοσιεύτηκε στον ΠΟΛΙΤΗ στις 27.4.2014