Των Νίκου & Κοραλίας Τιμοθέου*
www.strategic-change-consultants.com
Ο ορισμός της επιτυχίας για μια επιχειρηματική οντότητα, είτε πρόκειται για κερδοσκοπική επιχείρηση είτε για μη κερδοσκοπικό οργανισμό, υπήρξε το θέμα πληθώρας ακαδημαϊκών και επαγγελματικών βιβλίων, άρθρων, συνεδρίων και συμποσίων και το αντικείμενο έρευνας εξαίρετων μυαλών.
Παρά τον όγκο φαιάς ουσίας, ενέργειας και χρόνου που αφιερώθηκε και αφιερώνεται στο θεμελιώδες αυτό ζήτημα, δεν υπήρξε μέχρι σήμερα μια απόλυτα αποδεκτή απάντηση, σε θεωρητικούς ή πρακτικούς όρους!
Και όμως, εφαρμόζοντας το βασικό κανόνα της επιστημονικής έρευνας, η αλήθεια μπορεί να αποκαλυφθεί μέσα από τη μελέτη «πετυχημένων» επιχειρήσεων και οργανισμών –πετυχημένων με την έννοια της δημιουργίας και παράδοσης αξίας με αειφόρο τρόπο, όπως κρίνεται από τους ίδιους τους επηρεαζόμενους/ενδιαφερόμενους συμμετόχους!
Η επιστημονική έρευνα δείχνει ότι επιχειρηματική επιτυχία σημαίνει τη δημιουργία και την παράδοση αξίας στους συμμέτοχους: μετόχους/ιδιοκτήτες, υπαλλήλους, προμηθευτές, επενδυτές, πελάτες και την κοινότητα στην οποία δραστηριοποιείται η επιχείρηση/οργανισμός.
Η έμφαση στον ορισμό αυτό βρίσκεται στον όρο «παράδοση»! Δεν αρκεί, δηλαδή, η δημιουργία αξίας (είτε πρόκειται για φυσικό αγαθό/προϊόν είτε για υπηρεσία), αλλ’ απαιτείται η ΠΑΡΑΔΟΣΗ της στον έχοντα ενδιαφέρον/ συμφέρον, ο οποίος θα απολαύσει, όπως επιθυμεί την αξία αυτή και θα καταβάλει (με ιδία βούληση) το αντίτιμο –είτε πρόκειται για τιμή είτε για εργασία είτε για προϊόν/υπηρεσία είτε για τέλος είτε ακόμη για φόρο είτε, στην εξαιρετική αλλ’ όχι εξαιρετέα περίπτωση, για ψήφο επικρότησης/επανεκλογής κυβερνώντος!
Ο ορισμός της αξίας είναι επίσης αντίξοος! Πρέπει να ιδωθεί μέσα από τα μάτια του πελάτη/πολίτη που έχει συμφέρον και προσδοκά να επωφεληθεί από την αξία που του παραδίνεται. Για τους μετόχους/ιδιοκτήτες, θα σήμαινε μέρισμα ή αύξηση της αγοραίας αξίας της επιχείρησης. Για τους υπαλλήλους: δίκαιη αμοιβή, σταθερή εργοδότηση, άνετη σύνταξη κοκ. Για τους πελάτες: ικανοποίηση των αναγκών τους: πλήρη λειτουργικότητα, ψηλή ποιότητα, ανθεκτικότητα, λογική τιμή… Για τους προμηθευτές: σταθερές παραγγελίες, έγκαιρη εξόφληση… Για την κοινότητα: καλοπληρωμένες θέσεις εργασίας, προστασία του περιβάλλοντος… Προφανώς η αξία μεταβάλλεται από επιχείρηση σε επιχείρηση και από άτομο σε άτομο και από καιρό σε καιρό.
Για τους ηγέτες των επιχειρήσεων/οργανισμών, τα ουσιώδη ερωτήματα παραμένουν:
(1) Σε τι πρέπει να αφιερώνουν πρωτευόντως την ενέργεια τους:
• Στη διαμόρφωση της αξίας που η επιχείρηση/οργανισμός θα προσφέρει και παραδώσει, στα πλαίσια της ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ της;
ή
• Στη διαμόρφωση της στρατηγικής, στα πλαίσια του ΟΡΑΜΑΤΟΣ της επιχείρησης;
(2) Πώς θα επιτύχουν να παραδώσουν τη μέγιστη αξία στους συμμετόχους της επιχείρησης με τον βέλτιστο αειφόρο τρόπο;
Η πλέον πρόσφατη, εκτενής, πολυεθνική έρευνα (1) αποκαλύπτει ότι η διαμόρφωση της «παράδοσης αξίας» οφείλει να προηγείται της στρατηγικής! Εξίσου σημαντικό αποδεικνύεται το πως θα διαμορφωθεί πρώτα η «παράδοση αξίας» και μετά η στρατηγική!
Οι πετυχημένοι ηγέτες δημιουργούν και καλλιεργούν μια εταιρική κουλτούρα που ενθαρρύνει την υιοθέτηση, δέσμευση και αφοσίωση των συμμετόχων της επιχείρησης/οργανισμού μέσα από την εμπλοκή/συμμετοχή και ευθυγράμμιση τους κατά τη διαμόρφωση της πρότασης αξίας που θα παράγεται και παραδίδεται και μετά στη στρατηγική και στο πως θα υλοποιηθεί η στρατηγική και στο πως θα παράγεται και παραδίνεται η αξία.
Βασανίζουν και δοκιμάζουν συνεχώς τις (προ)υποθέσεις στις οποίες βασίζεται η διαμόρφωση και της αξίας και της στρατηγικής με τη συλλογή πραγματικών στοιχείων/πληροφοριών και τη διαβούλευση σε ένα ελεύθερο κλίμα με αντιπροσωπευτικούς συμμετόχους.
Δυστυχώς, πολλοί ηγέτες ακολουθούν την οδό της «εικονικής» αξίας! Πρώτα διαμορφώνουν τη στρατηγική και μετά «διαμορφώνουν» την αξία όπως εκείνοι νιώθουν ότι θέλουν να την προσφέρουν ώστε να ταιριάζει στη στρατηγική «τους». Συνήθως δεν αποδέχονται αντιρρήσεις από τους «υφιστάμενους» τους και προωθούν τη στρατηγική «τους» που δεν έχει επαφή με την πραγματικότητα. Το αποτέλεσμα είναι προφανές: μέχρις ότου διαπιστώσουν ότι τόσο η «αξία» που προσπαθούν να πλασάρουν στον πελάτη/επιχείρηση όσο και η στρατηγική τους είναι λανθασμένες είναι πολύ αργά για τις τροποποιήσουν! Τόσο οι ίδιοι όσο και η επιχείρηση/ο οργανισμός είναι καταδικασμένα!
Αναλογιστείτε την πρόσφατη ιστορία μεγάλων κυπριακών επιχειρήσεων και οργανισμών που είτε πτώχευσαν είτε σώθηκαν με θυσία θυμάτων!
Στο επόμενο άρθρο θα δούμε την ανάγκη για μια ξεκάθαρα ορισμένη εταιρική αποστολή.
*Σύμβουλοι επιχειρήσεων, NAN Strategic Change Consultants Ltd
(1) The Successful Formula – How Smart Leaders Deliver Outstanding value, Andrew Kakabadse, ISBN: 978-1-4729-1684-6
Δημοσιεύτηκε στον ΠΟΛΙΤΗ στις 11.10.2015