Του Νίκου Τιμοθέου*
Ο λαός στη συντριπτική του πλειοψηφία και η πολιτική καθεστηκυία τάξη πιστεύουν ότι η Κύπρος και η Ευρώπη γενικότερα χρειάζονται αναγέννηση. Ο σοσιαλισμός («υπαρκτός» και «ανύπαρκτος») απέτυχε παταγωδώς, όπου δοκιμάστηκε. Η πλειοψηφία του λαού στην Κύπρο δεν αρκέστηκε στην εκ του μακρόθεν “γνώση” της αποτυχίας των άλλων και έδωσε τυχοδιωκτικά την ευκαιρία στους ντόπιους κομμουνιστο-σοσιαλιστές να κυβερνήσουν και τώρα όλοι γευόμαστε …«κουρτουνιά» αντί να δρέπουμε δάφνες! Και τούτο, όταν ο αριστερός ριζοσπαστισμός βρίσκεται σε παγκόσμια κρίση και τα σοσιαλιστικά δόγματα έχουν απαξιωθεί και εξοστρακιστεί από τις μάζες.
Ταυτόχρονα, στη σχιζοφρένεια μας, δοκιμάσαμε και τον άκρατο/ανεξέλεγκτο καπιταλισμό και καταβάλλουμε ακριβό τίμημα: Eurocypria, Λαϊκή Τράπεζα, Κυπριακές Αερογραμμές, υπεραγορές «Ορφανίδης», «λαϊκές» εταιρείες με Συμβούλους την ΑΚΕΛική/ΠΕΟϊκή νομενκλατούρα,…!
Αποτέλεσμα: οι μισοί πολίτες νιώθουν πλήρη απάθεια έναντι πολιτικής, πολιτικών και κομμάτων! Οι εκλογές κερδίζονται με αρνητική ψήφο! Χιλιάδες ευαισθητοποιημένοι, προβληματισμένοι, απογοητευμένοι πολίτες οδεύουν στην κάλπη με σύνθημα «το μη χείρον, βέλτιστο»! Ένας στους τέσσερις ούτε απ’ αυτό δεν κινητοποιούνται!
Στο μυαλό και στην καρδιά της μεγάλης πλειοψηφίας του λαού υπάρχει ένα τεράστιο ιδεολογικό και πολιτικό κενό!
Τα συνθήματα και οι υποσχέσεις των κομμάτων δεν αντιμετωπίζουν τα θέματα που απασχολούν τους πολίτες, δεν τους πείθουν, δεν τους εμπνέουν, δεν τους κινητοποιούν!
Και όμως ο σύγχρονος άνθρωπος είναι περισσότερο «πολιτικό ζώο», παρά ποτέ στο παρελθόν, κρίνοντας από την υποστήριξη που δίνεται στην επίλυση μονοθεματικών προβλημάτων. Δεν δέχεται πια πολιτικά δόγματα που δεν σχετίζονται με κοινωνιολογικά γεγονότα, αλλά απλώς απευθύνονται δογματικά στο συναίσθημα! Μόνον όταν οι πολιτικές αρχές βασίζονται σε ξεκάθαρο θεωρητικό πλαίσιο και επιλέγονται με δημοκρατικές διαδικασίες, εμπνέουν τον πολίτη σε δημιουργική δράση προς επίτευξη συγκεκριμένων πολιτικών στόχων.
Η «πραγματιστική» πολιτική της ασύδοτης αγοράς που κέρδισε έδαφος τις τελευταίες δεκαετίες, προσπαθώντας να καλύψει το κενό που άφησε η πτώση του κομμουνισμού στην Ανατολική Ευρώπη και η αποτελμάτωση του σοσιαλισμού στη Δύση, αποδεικνύεται στείρα και αντιδημοκρατική, αφού δεν εδράζεται σε στέρεο ιδεολογικό πλαίσιο! Δεν ενδυναμώνει τον πολίτη, αλλ’ απεναντίας εναποθέτει την πραγματική ισχύ στα χέρια μιας μικρής μειονότητας πολιτικών, γραφειοκρατών και κεφαλαιοκρατών.
Έφθασε η ώρα να αξιοποιήσουμε τα πλεονεκτήματα των δύο «αντίπαλων» ιδεολογιών, του σοσιαλισμού και του καπιταλισμού, να απορρίψουμε τα μειονεκτήματα τους και να συνθέσουμε μια νέα ιδεολογία – τον ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟ, που ενθαρρύνει την έμφυτη έφεση του ανθρώπου στην επιχειρηματικότητα και τη δημιουργικότητα εξισορροπώντας το ατομικό με το κοινό καλό. Μια ιδεολογία που κοιτάζει προς το μέλλον αναζητώντας την επίλυση των πραγματικών διαρθρωτικών προβλημάτων της σύγχρονης κοινωνίας.
Ο ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΣ ορίζεται ως η πολιτική και οικονομική θεωρία εκείνης της κοινωνικής οργάνωσης που πρεσβεύει ότι η κοινότητα/κοινωνία, ως σύνολο, κατέχει και ελέγχει τα μέσα παραγωγής, διανομής και ανταλλαγής, ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ ΚΑΘΕ ΑΤΟΜΟΥ ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΧΕΙ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ –απορρίπτοντας την κοινοκτημοσύνη, που πρεσβεύει ο σοσιαλισμός και ο προλεταριακός κομμουνισμός!
Πρεσβεύει ακόμη ότι η «ΙΣΟΤΗΤΑ» πρέπει να επιτευχθεί μέσα από την ευρύτερη δυνατή διάχυση της οικονομικής ισχύος, με την ενδυνάμωση του ατόμου μέσω της ιδιοκτησίας και του ελέγχου της περιουσίας –με ΑΜΕΣΟ, κατά το δυνατό τρόπο, σε κάθε έκφανση της κοινωνικής ζωής: πολιτική, οικονομική, εργασιακή και ΟΧΙ μέσα από την αντιπροσώπευση!
Ο ΚΚ αναγνωρίζει την έμφυτη ανθρώπινη ανάγκη για ιδιωτική περιουσία ως υπέρτατη αρχή, όχι μόνον επειδή ενδυναμώνει και κινητοποιεί το άτομο για δημιουργική, παραγωγική δραστηριότητα, αλλά και επειδή η «αντιπροσωπευτική» ιδιοκτησία και διαχείριση (δημόσια, κρατική, εθνικοποιημένη, κολεκτιβιστική,…) αποδείχθηκε αντιπαραγωγική, απατηλή και συχνά δόλια!
Ο ΚΚ απορρίπτει τόσο την κολεκτιβοποίηση, επειδή καταστρέφει τη δημιουργικότητα, την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα, όσο και την ιδιωτικοποίηση, επειδή αντικαθιστά την αντιπαραγωγική και συχνά ιδιοτελή κομματικο-γραφειοκρατική ιδιοκτησία/διαχείριση με τη σπεκουλαδόρικη των κεφαλαιοκρατικών μετόχων/ταμείων, που στοχεύουν στο βραχυπρόθεσμο κέρδος σε βάρος της αειφορίας της επιχείρησης και του συμφέροντος των λοιπών συμμετόχων και ιδιαίτερα των εργαζομένων. Και οι δύο συγκεντρώνουν την ιδιοκτησία ή/και τον έλεγχο της στα χέρια μειονοτήτων, φτωχαίνοντας την πλειοψηφία.
Ο ΚΚ προωθεί εξατομικευμένες πολιτικές και ιδιαίτερα το δικαίωμα του ατόμου στην ιδιοκτησία και στον έλεγχο τόσο στην προσωπική/οικογενειακή του ζωή όσο και στην επιχειρηματική –με την ΑΜΕΣΗ συμμετοχή τους στην ιδιοκτησία, διεύθυνση και έλεγχο της επιχείρησης στην οποία εργάζεται, μέσα από την «αυτόματη» κατοχή προνομιούχων μετοχών, που διασφαλίζουν το συναποφασίζειν (mitbestiemmung/co-determination).
Ο ΚΚ προωθεί μικρότερες οντότητες επιχειρηματικής ιδιοκτησίας με στόχο την επίτευξη υγιούς ανταγωνισμού και την ελαχιστοποίηση των κινδύνων ανεξέλεγκτης διοίκησης/διεύθυνσης που ενέχουν οι μεγάλες επιχειρήσεις.
Ο ΚΚ αναγνωρίζει την ΑΤΟΜΙΚΟΤΗΤΑ της μεσαίας μεγάλης τάξης που καλύπτει πέρα από το 90% του πληθυσμού στον αναπτυγμένο κόσμο, όχι ως έκφραση εγωισμού ή ιδιοτέλειας, αλλά ως κοινωνική πραγματικότητα, που δημιουργείται με την επιλογή επαγγέλματος, την ατομική ανάπτυξη και εξειδίκευση που επιβάλλει η σύγχρονη επιχειρηματική πραγματικότητα και την ιδιόκτητη κατοικία.
Η σημερινή μεσαία μεγάλη τάξη είναι μια αταξική μάζα με την έννοια ότι δεν μπορεί να θεωρηθεί στρωματοποιημένη με βάση το επάγγελμα (χειρονακτικό-χειρογραφικό-εγκεφαλικό), την περιουσία (ακτήμονες-ιδιοκτήτες), κοκ. Τα μέλη της δεν νιώθουν ότι μειονεκτούν ή υπερέχουν έναντι μιας άλλης τάξης. Συνίσταται από οικογένειες που στις τρεις γενιές τους περιλαμβάνουν χειρώνακτες, εργάτες, γεωργοκτηνοτρόφους, βιοτέχνες, μικρομεσαίους, απόφοιτους δημοτικού, γυμνασίου, λυκείου, κολλεγίου και πανεπιστημίου, διευθυντικά στελέχη, ελεύθερους επαγγελματίες, κοκ. Την πλειοψηφική αυτή μάζα διακρίνει ένα βιοτικό επίπεδο που δεν διαφέρει σημαντικά και επιτρέπει μια άνετη ζωή. Τα μέλη της αγωνίζονται για την ανέλιξη τους μέσα από την τεχνογνωσία και την παραγωγική τους δουλειά.
Αυτό που απουσιάζει σήμερα από την πελώρια αυτή μάζα του 90+% είναι η αυτοπεποίθηση που χαρακτήριζε την παλαιά αστική τάξη. Νιώθει (…δικαίως) μαζί με τη μειονότητα των λιγότερο ευνοημένων της κοινωνίας (5-7%) ότι είναι ευάλωτη και ότι η ευημερία της απειλείται από την τοπική κομματο-γραφειοκρατική νομενκλατούρα και τον τοπικό και το διεθνή άκρατο καπιταλισμό που, αναζητώντας το βραχυπρόθεσμο κέρδος, καταστρέφει επιχειρήσεις και θέσεις εργασίας και εξαφανίζει επαγγέλματα και αναντικατάστατη τεχνογνωσία και μαζί τους τις προσδοκίες ενός καλύτερου μέλλοντος.
Ο ΚΚ πρεσβεύει ότι το κριτήριο για μια κοινωνία ΙΣΟΠΟΛΙΤΕΙΑΣ είναι η διασφάλιση της δυνατότητας να μπορεί να ανελιχθεί ο ταλαντούχος πολίτης προς τα πάνω μέσα από αξιοκρατικές ευκαιρίες μόρφωσης και επαγγελματικής και επιχειρηματικής επιλογής και ο λιγότερο ταλαντούχος προς τα κάτω, χωρίς εξευτελισμό της αξιοπρέπειας του, με ένα άνετο επίπεδο διαβίωσης, μέσα σε ένα ομοιογενές περιβάλλον δικαιοσύνης και ανεκτικότητας.
Σήμερα, ο Ε/Κ ζει μια πικρή πραγματικότητα: Η πλέον «αριστερή» και «προοδευτική» κυβέρνηση με το κόμμα που βαυκαλίζεται ότι εκπροσωπεί τα χαμηλότερα στρώματα της κοινωνίας απέτυχε παταγωδώς να προστατεύσει τη μεγάλη μεσαία τάξη από τον άκρατο καπιταλισμό και να της διασφαλίσει ένα αξιοπρεπές βιοτικό επίπεδο και αποτείνεται σε όσους εχθρεύεται και κατηγορεί, εκλιπαρώντας την οικονομική τους βοήθεια! Και εκείνοι, δυστυχώς, τους αναγκάζουν να «εξομαλύνουν» εισοδήματα και βιοτικό επίπεδο με «βίαιο» τρόπο, μέσω μείωσης των απολαβών και φορολογίας της μεγάλης μεσαίας τάξης –με ό,τι, δηλαδή, οι ίδιοι ως κομμουνιστές πρεσβεύουν ως ιδεολογία. Μόνο που θυματοποίησαν πρώτα τα χαμηλότερα κοινωνικά στρώματα, που «τάχθηκαν» να …«ανορθώσουν»! Και, στην απελπισία του, το Α(νορθωτικό)ΚΕΛ προσπαθεί να δημιουργήσει, εκ του μηδενός, «ταξική πάλη» ανάμεσα αφενός σε δημόσιους και ιδιωτικούς υπαλλήλους και αφετέρου «έχοντες και κατέχοντες» και ανύπαρκτους …προλετάριους! Ποιους, πράγματι; Ξεχνά ότι η πλειοψηφία των Ε/Κ οικογενειών έχει μια κάποια περιουσία, παρά την εισβολή και την κατοχή και ότι όλοι πλήγηκαν από την παρούσα κρίση!
Την κατάσταση αυτή στοχεύει να «διορθώσει» ο ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΣ, συμπληρώνοντας τα ελλείποντα γονίδια του σοσιαλισμού και αντικαθιστώντας τα ελαττωματικά του άκρατου καπιταλισμού -εναποθέτοντας την πραγματική πολιτικο-οικονομική ισχύ στα χέρια του πολίτη!
Ας ευχηθούμε ότι οι νεότεροι πολιτικοί που θα περιστοιχίσουν το νέο πρόεδρο θα αγωνιστούν για μια νέα πιο ανθρώπινη ιδεολογία –για τον Κοινωνικό Καπιταλισμό!
*Δημοσιεύτηκε στην ΑΛΗΘΕΙΑ στις 6.1.2012