Του Νίκου Τιμοθέου*
Η ιδιόκτητη κατοικία, η ιερή εστία, είναι, μετά την οικογένεια, το σημαντικότερο αγαθό για τον Έλληνα από αρχαιοτάτων χρόνων! Κάθε άλλη ιδιοκτησία, αν και σημαντική, κατατάσσεται σε δεύτερη μοίρα!
Η αρχή της ιδιοκατοίκησης συνεπάγεται ότι οι τιμές απόκτησης αξιοπρεπούς κατοικίας βρίσκονται στο πλαίσιο της οικονομικής δυνατότητας της μεγάλης πλειοψηφίας του λαού. Δεν αρκεί, δηλαδή, η ελευθερία της αγοράς κατοικίας ή γης για την ανέγερση της και άρα η αποφυγή καταβολής ενοικίου σε τρίτο-σπιτονοικοκύρη! Απαιτείται κρατική παρέμβαση, ώστε να διασφαλίζεται πραγματική δυνατότητα απόκτησης ιδιόκτητης κατοικίας από το διαθέσιμο εισόδημα της μέσης νεαρής οικογένειας.
Η πικρή κυπριακή εμπειρία, που συμφωνεί και με την εμπειρία άλλων χωρών, κυρίως του ευρωπαϊκού νότου, αποδεικνύει ότι το ανεξέλεγκτο της ανάπτυξης της γης και της ανοικοδόμησης οδηγεί στην οικονομική αφαίμαξη όσων αποκτούν κατοικία. Η κατάσταση επιδεινώνεται από ανεξέλεγκτο πληθωρισμό της τιμής της γης. Ο καθορισμός και ο κατά καιρούς επανακαθορισμός των πολεοδομικών ζωνών και των συντελεστών κάλυψης και δόμησης, όταν δεν γίνεται με βάση μακροπρόθεσμο στόχο διασφάλισης ρεαλιστικών συνθηκών εξασφάλισης ιδιόκτητης στέγης, δυστυχώς, οδηγεί σε κερδοσκοπία και συνεχή αύξηση των τιμών πέρα από το ρυθμό αύξησης του κατά κεφαλή εθνικού εισοδήματος.
Η κατάσταση χειροτερεύει όταν τα χρηματο-οικονομικά ιδρύματα παροχής ενυπόθηκου δανεισμού χρεώνουν υπέρογκα επιτόκια και «συνεργάζονται» με τις επιχειρήσεις ανάπτυξης γης με τρόπο που οι δανειζόμενοι αδυνατούν να εξοφλήσουν τα ενυπόθηκα δάνεια στέγασης και ουσιαστικά καταβάλλουν υπέρογκα ενοίκια στους δανειστές, που είναι οι πραγματικοί ιδιοκτήτες των ενυπόθηκων κατοικιών.
Η ανεξέλεγκτη παροχή ενυπόθηκων δανείων, σε ύψη που μόνον εικονικά πληθωρισμένες τιμές γης δικαιολογούν, είχε ως συνέπεια να παρουσιάζει σήμερα η Κύπρος ένα από τα ψηλότερα κατά κεφαλή χρέη νοικοκυριού στην Ευρώπη και παγκοσμίως!
Αποτέλεσμα της πιο πάνω κατάστασης είναι ότι το διαθέσιμο εισόδημα για διακριτικές αγορές και επενδύσεις μεγάλου μέρους της μεγάλης μεσαίας τάξης του 90+% να έχει εξαφανιστεί! Θλιβερή συνέπεια είναι αφενός η υπερχρέωση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και η αδυναμία τους να επιβιώσουν και αφετέρου η αδυναμία του μέσου πολίτη να επενδύσει στο μετοχικό κεφάλαιο σοβαρών επιχειρήσεων.
Τελικό αποτέλεσμα είναι η συγκέντρωση της περιουσίας και του πλούτου στα χέρια μιας μικρής μειονότητας.
Στη δική μας περίπτωση, η επέκταση των ντόπιων τραπεζών σε ξένες αγορές ψηλού ρίσκου και οι σπεκουλαδόρικες επενδύσεις σε συνδυασμό με το ψηλό δημόσιο χρέος είχαν ως συνέπεια, ο εγχώριος πλούτος και περιουσία ουσιαστικά να κατέχεται από τους ξένους δανειστές, που εμείς οι ίδιοι καλέσαμε να μας σώσουν.
Βλέπουμε λοιπόν ότι η Κύπρος ατύχησε, επιλέγοντας αφελώς ανιστόρητους και ανίκανους «κυβερνήτες»! Βρέθηκε ενώπιον ενός θανάσιμου συνδυασμού δυσμενών παραγόντων, έκαστου όντος λίαν επικίνδυνου, πλην ίσως διαχειρίσιμου:
- Της διακυβέρνησης Χριστόφια/ΑΚΕΛ που ουσιαστικά είχε μόνον ιδεοληψίες και όχι ιδεολογία, αφού η προλεταριακή κομμουνιστική ιδεολογία, με την οποία γαλουχήθηκαν ή αν προτιμάτε, υπέστησαν πλύση εγκεφάλου, τα ηγετικά στελέχη του ΑΚΕΛ, κατέρρευσε παντού παταγωδώς αφήνοντας τους λαούς που την υπέστησαν σε ένδεια και στο έλεος του άκρατου καπιταλισμού. Μια διακυβέρνηση της οποίας τα στελέχη αποδείχθηκαν ανίκανα να διαχειριστούν την οικονομία και να αναδομήσουν το δημόσιο. Απεναντίας, ορμώμενοι από την ιδεοληψία και το κόμπλεξ του «ψευδο-κατατρεγμένου», του «παρατρεχάμενου» και «φτωχού συγγενή» των πλείστων κυβερνήσεων, «έπεσαν με τα μούτρα» στο ρουσφέτι (εξυπηρετώντας τους …«δικούς τους»,) και στο σπάταλο χουβαρνταλίκι και ξέχασαν τελείως ότι η διακυβέρνηση τους θα …τέλειωνε κάποια στιγμή και μαζί θα άδειαζε και το …δημόσιο ταμείο! Ατύχησαν: δεν πρόλαβαν να συμπληρώσουν την πενταετία τους και βρέθηκαν στην …απίθανη θέση να μην μπορούν να διαθέσουν ούτε ένα ευρώ για ρουσφέτι και να αντιμετωπίζουν 50 χιλιάδες (εγγεγραμμένους και μη) ανέργους και πλείστες μικρομεσαίες επιχειρήσεις στο χείλος της χρεοκοπίας –εν πολλοίς δικά τους μέλη/ψηφοφόρους! Ας αλλάξουν τίτλο σε Ανορθωτικό Κόμμα …Άνεργου Λαού (ΑΚΑΛ)!
- Μιας φούσκας ακινήτων συνδυασμένης με δανεισμό/επενδύσεις ψηλού κινδύνου! Κατηγορούσαν οι «σώφρονες» και «συντηρητικοί» τους «άσωτους» συμπολίτες τους ότι «έκαιγαν» την «πραγματική» περιουσία τους στα «ψευδο»-καζίνο του «ψευδο»-κράτους και την ίδια στιγμή έπαιζαν οι ίδιοι στον τζόγο τις οικονομίες τους αγοράζοντας γη, σπίτια, διαμερίσματα και εξοχικά σε «φουσκωμένες» τιμές, αξιόγραφα με «φουσκωμένες» αποδόσεις και ακόμη πιο «φουσκωμένο» ρίσκο! Και οι «σώφρονες» τράπεζες μας έπαιζαν ακόμη πιο χοντρό τζόγο αγοράζοντας χρεόγραφα «υπερφουσκωμένου» κινδύνου!
- Της διεύθυνσης της οικονομίας του τόπου από τραπεζίτες, που αποδείχθηκαν «κακοί» -«πολύ κακοί»- οικονομολόγοι. Τους τρεις απ’ αυτούς, εν τη «σοφία» του, επέλεξε ο «μέγας οικονομολόγος» (όπως ο ίδιος αυτοεκλήθη με περισσή κομπορρημοσύνη ενώπιον των αυλικών του, των ΜΜΕ και του αφελούς, πλανηθέντος λαού) πατερούλης πρόεδρος Χριστόφιας και τον έτερο ο οικονόμος τέως πρόεδρος, Τάσσος Παπαδόπουλος.
- Της Ευρωπαϊκής ύφεσης και της κατάρρευσης της ελληνικής οικονομίας και της διστακτικής και αργής αντιμετώπισης τους! Ένα παράγοντα που, θεωρητικά, μπορούσαμε να επηρεάσουμε σε κάποιο βαθμό! Ακόμη και εδώ, όμως, ο πρόεδρος αποδείχθηκε ολίγιστος, όταν αδιάβαστος, αυτο-απομονωμένος και αεροβάμων ψήφιζε αποφάσεις της Ευρωζώνης «κουρεύοντας» τα συμφέροντα του τόπου που είχε εκλεγεί να …προστατεύσει!
- Μιας ντόπιας καθεστηκυίας τάξης –πολιτικών, κομμάτων, επιχειρηματιών, τραπεζιτών, δημόσιων αξιωματούχων και ανώτατων στελεχών και εργατοπατέρων- με τόση διαπλοκή, λόγω αλληλεξαρτήσεων και αλληλο-εξυπηρετήσεων, που στη μεγάλη πλειοψηφία της δεν μπορούσε ούτε να προβλέψει, ούτε να προλάβει, ούτε να αντιμετωπίσει την επερχόμενη καταστροφή.
Τα λίγα μέλη της καθεστηκυίας τάξης και οι λίγοι «περιθωριακοί», που φωνάζαμε ότι η Κύπρος μιμείτο τον Τιτανικό και όδευε ολοταχώς προς το παγόβουνο, λοιδορήθηκαν και απομονώθηκαν από τη διαδικασία λήψης αποφάσεων.
Τραγικό αποτέλεσμα: ο πλούτος και η περιουσία που με χίλια βάσανα, κόπους και ιδρώτα απέκτησαν οι Ε/Κ εξανεμίστηκε και τώρα ανήκει μερικώς τουλάχιστον στους ξένους δανειστές, που η «λαϊκή» κυβέρνηση Χριστόφια εκλιπαρεί, βρίζοντας τους ταυτόχρονα, να μας ξελασπώσουν!
Καλούμε τη νέα κυβέρνηση να τροχοδρομήσει τη δημιουργία ενός υγιούς αειφόρου οικονομικού κλίματος και περιβάλλοντος, που θα επιτρέψει στον Ε/Κ να έχει ιδιόκτητη περιουσία και ιδιαίτερα κατοικία, χωρίς ανυπόφορα βάρη. όπου, δηλαδή, ο ιδιοκτήτης
- θα είναι ελεύθερος από παράλογους περιορισμούς των αρχών!
- θα έχει την ευθύνη και υποχρέωση για τη συντήρηση και εμφάνιση της περιουσίας του!
- θα νιώθει ότι αξίζει τον κόπο να επενδύει στην καλή κατάσταση της περιουσίας του!
- θα είναι βέβαιος ότι η περιουσία του διατηρεί την αξία της στην ελεύθερη αγορά και μπορεί να την εκποιήσει όποτε χρειαστεί!
- θα νιώθει οικονομική ασφάλεια μέσα από την ιδιοκτησία του, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας δανεισμού, υποθηκεύοντας την!
- θα μπορεί να την κληρονομήσει/δωρίσει χωρίς βάρη στους απογόνους του!
Μόνον τότε, η ιδιόκτητη περιουσία μπορεί να συνεισφέρει στην πλήρη πνευματική, συναισθηματική και επιχειρηματική ανάπτυξη του ατόμου ώστε να αγωνίζεται για τη δημιουργία πλούτου και την αύξηση της περιουσίας του. Και η ιδιοκτησία τότε δεν περιορίζεται μόνο στην ακίνητη, αλλά επεκτείνεται στην επαγγελματική περιουσία στις διάφορες της μορφές: της βιοτεχνίας, της συμμετοχής στο κεφάλαιο της επιχείρησης στην οποία εργάζεται, της επένδυσης σε μετοχές, ομόλογα, κλπ και φυσικά της αποταμίευσης!
Το υγιές αυτό περιβάλλον συνιστά ουσιαστικά το πλαίσιο έναρξης υλοποίησης του ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ* -του κοινωνικο-πολιτικο-οικονομικού εκείνου συστήματος που διασφαλίζει την κατοχή και διαχείριση του πλούτου και της περιουσίας από τη συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών, ΣΕ ΑΤΟΜΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ –τόσο της ακίνητης περιουσίας όσο και των μέσων παραγωγής, διανομής και εμπορίας των υλικών και άυλων αγαθών!
Καλούμε ακόμη μια φορά το νέο πρόεδρο, την κυβέρνηση του και τη Βουλή όχι μόνο να αποφύγουν την εξοντωτική φορολογία επί της περιουσίας, αλλά και να προχωρήσουν στην κοινωνικοποίηση* των παραγωγικών οργανισμών και υπηρεσιών του κεντρικού και ευρύτερου δημόσιου τομέα –ΜΟΝΟΝ ΟΤΑΝ Ο ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ ΚΑΤΑΣΤΕΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΟΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΟΠΟΥ ΕΡΓΑΖΕΤΑΙ, ΘΑ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΤΟΝ ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΤΟΥ ΕΑΥΤΟ, ΘΑ …ΜΕΓΑΛΟΥΡΓΗΣΕΙ!
*Δημοσιεύτηκε στην ΑΛΗΘΕΙΑ στις 13.1.2013