Του Νίκου Τιμοθέου
Τα εργατικά συνδικάτα έχουν απολέσει τον παραδοσιακό τους ρόλο: να ανταγωνίζονται τον εργοδότη για να πετύχουν καλύτερους όρους εργοδότησης για τα μέλη τους – μισθό, άδειες, ΙΦΠ, σύνταξη, κοκ – ουσιαστικά για μεγαλύτερο μερίδιο από τα κέρδη του εργοδότη! Χωρίς συμμετοχή στο ρίσκο και στη βελτίωση της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας. Απεναντίας, συχνά με τη δράση και τη συντηρητικότητα τους προκαλούν χειροτέρευση και των δύο!
Συμπληρώνουμε σήμερα την παρουσίαση των αρνητικών παραγόντων που βλάπτουν τις επιχειρήσεις και τον ΕΔΤ και συντηρούνται από τη στάση των συνδικάτων.
(1) Προαγωγή χωρίς ουσιαστική αξιολόγηση προσόντων για τη θέση ή και αλλαγή καθηκόντων
Η προαγωγή συνεπάγεται και αλλαγή καθηκόντων, που στη μεγάλη πλειοψηφία συνιστούν εποπτικά ή διευθυντικά τοιαύτα και άρα απαιτεί διαφορετικά προσόντα, τυπικά και ουσιαστικά: εποπτικές, διευθυντικές και ηγετικές ικανότητες.
Και όμως, ποτέ δεν γίνεται ουσιαστική αξιολόγηση των ικανοτήτων που απαιτούνται για τη «νέα» θέση! Παρόλο ότι υφίστανται σήμερα αποτελεσματικότατες επιστημονικές μέθοδοι αξιολόγησης των εποπτικών και των διευθυντικών ικανοτήτων κάθε υποψηφίου, ουδέποτε χρησιμοποιούνται. Η απόφαση λαμβάνεται με βάση την αξιολόγηση της κατεχόμενης θέσης, που είτε δεν περιλαμβάνει παρόμοια καθήκοντα είτε περιλαμβάνει υποβαθμισμένα παρόμοια.
Οι συντεχνίες ουδέποτε επιδίωξαν την εισαγωγή επιστημονικής αξιολόγησης των υποψηφίων για τις εποπτικές, διευθυντικές και ηγετικές τους ικανότητες. Απεναντίας, όποτε καταβλήθηκε οποιαδήποτε σχετική προσπάθεια την απέκρουσαν. Βέβαια τη μεγαλύτερη ευθύνη φέρουν οι αρμόδιες αρχές, όπως είναι η ΕΔΥ, η ΕΕΥ και τα ΔΣ των δημόσιων οργανισμών και Αρχών, καθώς και τα δημοτικά συμβούλια.
Αποτέλεσμα: Δεν διασφαλίζεται η επιλογή κατάλληλου υποψηφίου για την προς πλήρωση θέση και άρα ούτε η επιτυχημένη εκτέλεση των καθηκόντων της θέσης!
(2) Καθεστώς Δημόσιων Οργανισμών και διοίκηση τους από αναποτελεσματικά ΔΣ
Το θέμα έχει αναλυθεί εξαντλητικά αλλού και είναι καλώς γνωστό!
Και εδώ όμως, τα συνδικάτα «κληρονομούν» από «αδελφά» κόμματα ή καταφέρνουν να δημιουργήσουν «ειδικές» σχέσεις με τα ΔΣ ή με μέλη τους με αποτέλεσμα να λειτουργούν πελατειακές σχέσεις αντί αξιοκρατίας με καταστροφικά αποτελέσματα!
Οι αρνητικοί παράγοντες, που αναλύσαμε στα τέσσερα τελευταία μας άρθρα συμβάλλουν στη χαμηλή παραγωγικότητα και ανταγωνιστικότητα του ΕΔΤ, αλλά και των πλείστων ιδιωτικών επιχειρήσεων και της κυπριακής οικονομίας γενικότερα. Και οι συντεχνίες είτε ενεργά με τις θέσεις τους είτε έμμεσα με την αδράνεια τους συμβάλλουν και συντηρούν τη θλιβερή αυτή κατάσταση, που δεν συμβάλλει στη μακροχρόνια ευημερία των μελών τους. Απεναντίας, είναι πλέον βέβαιο ότι το βιοτικό τους επίπεδο έχει πάρει τον κατήφορο.
Στον ιδιωτικό τομέα, πλείστες επιχειρήσεις πήραν τον κατήφορο από καιρό και υπήρξαν θύμα της παγκοσμιοποίησης για διάφορους λόγους και κυρίως επειδή το εργατικό κόστος τις κατέστησε μη ανταγωνιστικές με αποτέλεσμα οι ιδιοκτήτες τους να τις «κλείσουν»
- εγκαταλείποντας την επιχειρηματική δραστηριότητα
ή - μεταφέροντας την παραγωγική δραστηριότητα σε χώρες χαμηλού εργατικού κόστους.
Τη νύφη πληρώνουν πρώτα οι εργαζόμενοι που χάνουν τη δουλειά τους και μετά η οικονομία του τόπου και άρα βαθμιαία αλλά σταθερά όλος ο λαός. (Επί του θέματος θα επανέλθουμε σύντομα.)
Σειρά έχει πάρει και ο ΕΔΤ
Η κεντρική Κυβέρνηση δεν είναι σε θέση να καλύψει τα έξοδα της και το έλλειμμα της συνεχώς αυξάνεται.
Η τοπική αυτοδιοίκηση βρίσκεται σε χειρότερη κατάσταση, είναι καταχρεωμένη. Πάσχει από κατατεμαχισμό και έλλειψη οικονομιών μεγέθους.
Οι κρατικοί οργανισμοί και εταιρείες βρίσκονται σε ακόμη χειρότερη μοίρα είτε επειδή δεν έχουν πλέον αντικείμενο είτε επειδή βαθμιαία το μονοπώλιο τους καταλύεται από τον ανταγωνισμό. Ορισμένοι (πχ ΡΙΚ, ΚΑ, ΑΚΕ) είναι ήδη ουσιαστικά πτωχευμένοι και συντηρούνται από το φορολογούμενο. Οι υπόλοιποι ακολουθούν τον ίδιο κατήφορο (πχ ΑΗΚ, cyta). Ακόμη και εκείνοι που προστατεύονται από φυσικό μονοπώλιο (πχ Αρχή Λιμένων) δεν εκπληρώνουν το σκοπό τους, αφού μεγάλο μέρος της δουλειάς τους χάθηκε προς γειτονικές ανταγωνιστικές χώρες.
Ολόκληρος ο ΕΔΤ χαρακτηρίζεται από ψηλό εργατικό κόστος, χαμηλή παραγωγικότητα, αναποδοτική διοίκηση και διεύθυνση σε όλα τα επίπεδα και συχνά κακοδιαχείριση (βλ ετήσιες εκθέσεις Γενικής Ελέγκτριας).
Η χαμηλή παραγωγικότητα του ΕΔΤ πλήττει τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα την εθνική οικονομία. Θα πλήξει όμως μακροπρόθεσμα ακόμη περισσότερο τους υπαλλήλους του.
Έφθασε η ώρα να αναθεωρήσουν τα συνδικάτα τη φιλοσοφία και το ρόλο τους, ώστε να συμβάλουν στην πρόοδο των επιχειρήσεων, των οργανισμών, της οικονομίας και των μελών τους. Επ’ αυτού στο επόμενο!
*Δημοσιεύτηκε στον ΠΟΛΙΤΗ στις 14.11.2011