Του Νίκου Τιμοθέου
Η Κυπριακή πολιτεία περηφανεύεται γιατί τάχα προσφέρει δωρεάν παιδεία!
Και όμως αυτό συνιστά ακόμη μια από τις ψευδαισθήσεις με τις οποίες ζούμε σ’ αυτή τη μικρή κολοβωμένη Δημοκρατία.
- Τι παιδεία προσφέρει στον πολίτη της η Κυπριακή πολιτεία;
Δωρεάν πρωτοβάθμια εκπαίδευση;
Νοουμένου ότι
(α) οι γονείς στείλουν το παιδί τους σε δημόσιο δημοτικό της επιλογής του κράτους,
(β) ο γονιός δεν επιτρέπεται να επιλέξει άλλο δημοτικό, που μπορεί να φέρνει καλύτερα αποτελέσματα, ΕΚΤΟΣ φυσικά αν δηλώσει ΑΛΛΗ διεύθυνση διαμονής διαπράττοντας μια μικρή(;) απάτη,
τότε το νοικοκυριό απολαμβάνει όφελος €6.000(1) ανά μαθητή και έτος, δηλαδή συνολικά €36.000 για τα έξι χρόνια της φοίτησης.
Από την άλλη, το νοικοκυριό αναγκάζεται να πληρώσει σημαντικά δίδακτρα (πάνω από €1.000/έτος) για «ιδιαίτερα» απογευματινά μαθήματα, ώστε να συμπληρώσει τη μόρφωση των παιδιών του πχ στα αγγλικά ή για εισαγωγή σε ιδιωτικό γυμνάσιο!
- Αν ο γονιός επιλέξει ιδιωτικό δημοτικό θα απολέσει την «έμμεση χορηγία» της δωρεάν δημόσιας παιδείας και θα καταβάλει τα δίδακτρα του ιδιωτικού σχολείου.
Δωρεάν δευτεροβάθμια εκπαίδευση;
Νοουμένου ότι
(α) οι γονείς στείλουν το παιδί τους σε δημόσιο γυμνάσιο και λύκειο της επιλογής του κράτους,
(β) ο γονιός δεν επιτρέπεται να επιλέξει άλλο σχολείο, που μπορεί να προσφέρει καλύτερη ποιότητα εκπαίδευσης με βάση καλύτερα αποτελέσματα ΕΚΤΟΣ φυσικά αν δηλώσει ΑΛΛΗ διεύθυνση διαμονής διαπράττοντας μια μικρή(;) απάτη
τότε το νοικοκυριό απολαμβάνει όφελος τουλάχιστον €6.400(1) ανά μαθητή και έτος, δηλαδή συνολικά €38.400 για τα έξι χρόνια της φοίτησης.
Από την άλλη, επειδή η δημόσια παιδεία αποδεικνύεται ανεπαρκής, το νοικοκυριό συχνά πληρώνει σημαντικά δίδακτρα (τουλάχιστον €2.000/έτος) για «ιδιαίτερα» μαθήματα, ώστε να μπορέσουν τα παιδιά να εισαχθούν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση ή να εξασφαλίσουν απολυτήριο!
- Αν ο γονιός επιλέξει ιδιωτικό γυμνάσιο και λύκειο θα απολέσει την «έμμεση χορηγία» της δωρεάν δημόσιας παιδείας και θα καταβάλει τα δίδακτρα του ιδιωτικού σχολείου.
Δωρεάν τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Νοουμένου ότι ο ενδιαφερόμενος επιτύχει στις εισαγωγικές των δημόσιων πανεπιστημίων και επιλέξει αντικείμενο σπουδών που προσφέρεται απ’ αυτά και τότε το νοικοκυριό απολαμβάνει όφελος πάνω από €11.000(1) (μέχρι και 23χιλ, αν συμπεριλάβουμε τις αναπτυξιακές δαπάνες, που στα δίδακτρα των ιδιωτικών περιλαμβάνονται) ανά φοιτητή και έτος, δηλαδή πάνω από €44.000 για τα τέσσερα χρόνια της φοίτησης.
- Αν αποτύχει ή αν δεν προσφέρεται από δημόσιο πανεπιστήμιο το θέμα που τον ενδιαφέρει, οφείλει να φοιτήσει σε ιδιωτικό πανεπιστήμιο είτε στην Κύπρο είτε στο εξωτερικό καταβάλλοντας δίδακτρα.
Στα 16 χρόνια το νοικοκυριό που επέλεξε δημόσια εκπαίδευση «παίρνει» από το κράτος €120χιλ – €160χιλ. ανά παιδί ή €240-320χιλ για δύο παιδιά, άσχετα από το εισόδημα ή την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού! Ισχύουν και για τον πτωχότερο και για τον εκατομμυριούχο! Σε αντιδιαστολή με το νοικοκυριό που επέλεξε/εξαναγκάστηκε σε ιδιωτική εκπαίδευση!
- Είναι τα πιο πάνω ΔΩΡΕΑΝ παιδεία; ΟΧΙ, φυσικά!
- Είναι ημι-δωρεάν δημόσια παιδεία εν πολλοίς κακής ποιότητας.
ΔΩΡΕΑΝ ΠΑΙΔΕΙΑ, στο σύγχρονο κράτος, ΣΗΜΑIΝΕΙ ΝΑ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ Η ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΤΙΣ ΙΔΙΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ και ΤΗΝ ΙΔΙΑ «ΧΟΡΗΓΙΑ», με ΙΣΟΠΟΛΙΤΕΙΑ και ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΕΠΙΛΟΓΗ!
Να προσφέρει κατά στοχευμένο τρόπο σε κάθε νοικοκυριό της ίδιας οικονομικής κατάστασης το ίδιο ποσό, άσχετα αν έχει επιλέξει δημόσιο ή ιδιωτικό σχολείο. (Η «χορηγία» συνιστά επιστροφή φορολογίας και κοινωνική αλληλεγγύη!)
Να προσφέρει πχ σε νοικοκυριά με ετήσιο εισόδημα μέχρι €50.000 ανά έτος και μαθητή δημοτικού «χορηγία» €5.000/έτος, για γυμνασίου/λυκείου €6.000 και €11.000 ανά προπτυχιακό φοιτητή είτε το παιδί φοιτήσει σε δημόσιο είτε σε ιδιωτικό αντίστοιχο ίδρυμα, της επιλογής των γονιών/του φοιτητή. Με ετήσιο εισόδημα πχ €50.001-100.000, η «χορηγία» να μειώνεται αναλογικά μέχρι μηδέν. (Εννοείται ότι το νοικοκυριό θα πρέπει να καταβάλλει τα επιπρόσθετα δίδακτρα που μπορεί να απαιτεί κάποιο σχολείο πάντοτε υπό το ρυθμιστικό έλεγχο και την εποπτεία του Υπουργείου Παιδείας.)
Τότε και δικαιοσύνη και ισότητα θα έχουμε και τα σχολεία θα υποχρεωθούν σε ευγενή ανταγωνισμό με βάση τα αποτελέσματα αντικειμενικών ανεξάρτητων εξετάσεων. Και σίγουρα η ποιότητα και η παραγωγικότητα τους θα πάνε στα ύψη! Και μαζί το εισόδημα των αποτελεσματικών δασκάλων σε όλα τα επίπεδα!
è Ιδού πεδίο δόξης λαμπρό για τους δάσκαλους και καθηγητές μας και τα συνδικάτα τους: αγώνας για δωρεάν παιδεία ψηλού (Φινλανδικού;) επιπέδου!
Ο,τιδήποτε άλλο δεν θα πείσει την κοινωνία ούτε και θα εξυψώσει την εκτίμηση της!
Και οι πολιτικοί μας ας δώσουν σάρκα και οστά στη «δίκαιη κοινωνία» αρχίζοντας από την πραγματικά δωρεάν ψηλού επιπέδου παιδεία!
(1)Βλ Eurostat: 2008 ISCED1, ISCED2-4, ISCED5-6: το κυπριακό κόστος είναι ανάμεσα στα ψηλότερα στην ΕΕ, επειδή οι μισθοί των εκπαιδευτικών σε ΟΛΕΣ τις βαθμίδες είναι σε αγοραστική δύναμη από τους ψηλότερους στην ΕΕ!
*Δημοσιεύτηκε στην Καθημερινή στις 6.11.2011