Του Νίκου Τιμοθέου
Υποστηρίξαμε πρόσφατα την εισαγωγή της δωρεάν παιδείας με την έννοια της κρατικής χορηγίας σε κάθε μαθητή και φοιτητή. Χορηγίας το μέγιστο ύψος της οποίας ανέρχεται κατά μέγιστο στο τρέχον κόστος του αντίστοιχου δημόσιου ιδρύματος και κυμαίνεται με βάση τον αριθμό των παιδιών του νοικοκυριού και το εισόδημα του ώστε να μηδενίζεται πάνω από ένα επίπεδο. Στους άριστους μαθητές και φοιτητές δίνεται πλήρης υποτροφία. Παρομοίως φοιτητές που θέλουν να τηρήσουν οικονομική ανεξαρτησία δικαιούνται χαμηλότοκο δάνειο με περίοδο χάριτος για κάλυψη τυχόν διαφοράς μεταξύ χορηγίας και διδάκτρων. Οι γονείς των μαθητών και οι φοιτητές μπορούν να επιλέγουν δημόσιο ή ιδιωτικό ίδρυμα, αρκεί να είναι πιστοποιημένο – ακόμη και πανεπιστήμιο του εξωτερικού αν το θέμα που ενδιαφέρει το φοιτητή δεν προσφέρεται στην Κύπρο και είναι εγκεκριμένο από το Υπουργείο παιδείας.
Στόχος της δωρεάν παιδείας δεν είναι απλά η επίτευξη μιας δικαιότερης κοινωνίας, αλλά ισότιμα η συνεχής βελτίωση του επιπέδου της μόρφωσης και της ποιότητας της εκπαίδευσης.
Προς τούτο, προαπαιτείται η πλήρης και απόλυτη αποσύνδεση του ρυθμιστικού και εποπτικού ρόλου του Υπουργείου Παιδείας από τη διοίκηση, τη διεύθυνση και την οικονομική διαχείριση της δημόσιας εκπαίδευσης.
Το Υπουργείο Παιδείας περιορίζεται
- στη διαμόρφωση εκπαιδευτικής πολιτικής με βάση προτάσεις εθνικής επιτροπής ακαδημαϊκών, που θα διορίζεται από την Κυβέρνηση με τη σύμφωνη γνώμη της Βουλής.
- στον καθορισμό των κριτηρίων πιστοποίησης των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων.
- στη ρύθμιση της λειτουργίας και των διδάκτρων τους.
- στον έλεγχο και την πιστοποίηση τους.
- στην εποπτεία της λειτουργίας τους.
- στον έλεγχο της ποιότητας και του επιπέδου της μόρφωσης των μαθητών και φοιτητών μέσω πρότυπων διαγωνισμών, που θα διαμορφώνονται από εθνική επιτροπή ακαδημαϊκών.
Η διοίκηση, γενική διεύθυνση και οικονομική διαχείριση της δημόσιας εκπαίδευσης ανατίθεται σε ανεξάρτητο οργανισμό με καθεστώς ΝΠΔΔ, του οποίου το ΔΣ διορίζεται από την Κυβέρνηση με τη σύμφωνη γνώμη της Βουλής.
Η διεύθυνση των δημόσιων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων αποκεντρώνεται, πχ κατά το πρότυπο της Φινλανδίας, ώστε να δημιουργηθεί ευγενής άμιλλα.
Ο διορισμός των διευθυντικών στελεχών και του ΝΠΔΔ και των ιδρυμάτων (ή των συμπλεγμάτων τους) διενεργείται με βάση τόσο τα εκπαιδευτικά όσο και τα επιστημονικά αξιολογούμενα διευθυντικά προσόντα και ικανότητες των ενδιαφερομένων.
Η αξιολόγηση και η χρηματοδότηση τους θα γίνεται με βάση δείκτες, που συμπεριλαμβάνουν τα αποτελεσμάτων των μαθητών και φοιτητών σε πρότυπους διαγωνισμούς.
Προς τούτο, επιλέγουμε κατάλληλους διεθνώς αποδεκτούς δείκτες, διαμορφώνουμε φιλόδοξους στόχους, μετρούμε συστηματικά και αντικειμενικά τις τιμές τους και έτσι γνωρίζουμε που πετύχαμε και που υστερούμε και πως συγκρινόμαστε στην ανοικτή παγκοσμιοποιημένη, άκρως ανταγωνιστική κοινωνία.
Ενθυμούμενοι ότι ο άνθρωπος για να επιβιώσει και να δημιουργήσει συνεχίζει και θα συνεχίσει για πολύ ακόμη να αξιοποιεί την πολλαπλασιαστική δύναμη της συνέργειας που πετυχαίνει στις ομάδες στις οποίες ανήκει με βάση τις αξίες, τη γλώσσα, την ιστορία και τους μύθους, τη θρησκεία και την παράδοση του και ακόμη τα κοινά συμφέροντα. Και στον πολύπλοκο κόσμο που ζούμε, οι ομάδες αυτές είναι ομόκεντροι ή αλληλο-επικαλυπτόμενοι κύκλοι: η οικογένεια και οι φίλοι, ο οργανισμός/επιχείρηση, η κοινότητα (για εμάς η Ελληνοκυπριακή), το κράτος (η Κύπρος), το έθνος (ο ελληνισμός), η κοινότητα εθνών/κρατών (η ΕΕ).
Μια ματιά γύρω μας αποδεικνύει ότι κάθε άλλη ψευδο-διεθνιστική θεώρηση είναι ουτοπιστική και εξωπραγματική.
Γι αυτό και η παιδεία μας, δημόσια και ιδιωτική, πρέπει να καλλιεργεί και να ενισχύει τους δεσμούς μας στις ομάδες που ανήκουμε.
Στόχος μας είναι η αντιμετώπιση των προκλήσεων της γνώσης, της αποκέντρωσης, της αξιοποίησης των πόρων, της κοινωνικής ένταξης και της συγκρισιμότητας(1).
Όχι μόνο καλλιεργούμε και αναπτύσσουμε τη νοημοσύνη, τη συναισθηματική και την πνευματική ευφυΐα και τη φυσική μας «ευφυΐα» (την υγεία και τη φυσική κατάσταση μας), αλλά και το αίσθημα του ανήκειν και την ικανότητα να συνεργαζόμαστε και να συν-δημιουργούμε με ανοχή, κατανόηση, συμπάθεια και αλληλεγγύη όχι μόνο ανάμεσα στα μέλη των ομάδων στις οποίες ανήκουμε, αλλά και προς τους ανταγωνιστές μας.
Παράλληλα με την καλλιέργεια των πανανθρώπινων αξιών, των ανθρωπιστικών και των θετικών επιστημών, των εφαρμοσμένων τεχνολογιών, της αγωγής του πολίτη, τις ξένες γλώσσες και την ικανότητα για αυτο-μάθηση, ΟΦΕΙΛΟΥΜΕ ΕΠΟΜΕΝΩΣ ΚΑΤΑΡΧΗΝ ΝΑ ΜΑΘΑΙΝΟΥΜΕ ΚΑΛΑ ΤΗ ΓΛΩΣΣΑ, ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΜΑΣ – ΠΡΩΤΑΡΧΙΚΑ ΕΛΛΗΝΟΚΕΝΤΡΙΚΗ, ΜΕΤΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΚΑΙ ΤΕΛΟΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ!
Μόνον έτσι έχουμε πιθανότητες επιβίωσης και προόδου στον τόπο μας: στην Κύπρο μας!
- Τι λένε οι πολιτικοί μας;
(1)Με βάση την Ευρωπαϊκή Έκθεση για την ποιότητα στην εκπαίδευση
*Δημοσιεύτηκε στην Καθημερινή στις 13.11.2011