Του Νίκου Τιμοθέου*
Οι Σόλοι βρίσκονται σε δύσκολη κατάσταση!
(1) Τα οικονομικά του Δήμου είναι χάλια! Τα έσοδα του μειώθηκαν λόγω της οικονομικής κρίσης! Τα έξοδα του αυξάνονται λόγω αδυναμίας αποπληρωμής δανείων και μείωσης κυβερνητικής «χορηγίας»!
(2) Οι άνεργοι πολίτες αυξάνονται και μαζί τους τα νοικοκυριά που βρίσκονται κάτω από το όριο της φτώχιας!
(3) Οι ξένοι μετανάστες, εργαζόμενοι και άνεργοι, νόμιμοι και παράνομοι, γκετοποιούνται και εμπλέκονται ολοένα σε περισσότερες ληστείες και κλοπές!
(4) Οι βανδαλισμοί της νεολαίας αυξάνονται με την ανεργία των νέων!
(5) Οι δημοτικές υπηρεσίες γκρινιάζουν γιατί δεν έχουν επαρκείς «πόρους», αλλ’ ούτε και συνεργασία μεταξύ τους, με τις αντίστοιχες υπηρεσίες των γειτονικών Δήμων και τις ντόπιες υπηρεσίες του (Ευρύτερου) Δημόσιου Τομέα (ΕΔΤ).
(6) Οι πολίτες παραπονούνται συνεχώς για τη «χαμηλή» ποιότητα των δημοτικών υπηρεσιών!
(7) Ο Δήμαρχος και το Δημοτικό Συμβούλιο βρίσκονται σε απόγνωση. Στα πλαίσια της Ένωσης Δήμων προτείνουν διάφορα μέτρα ανατροπής της δραματικής κατάστασης: συγχώνευση Δήμων, ευελιξία, συνεργασία δημόσιου τομέα με ιδιωτικό, οικονομική ανεξαρτησία και αυτάρκεια και υπόσχονται ριζική μεταρρύθμιση και βελτίωση υπηρεσιών!
Η Κυβέρνηση Αναστασιάδη υλοποιώντας τις δεσμεύσεις του Μνημονίου και υιοθετώντας τις εισηγήσεις ανακοινώνει τολμηρές αποφάσεις:
- Στο Δήμο των Σόλων ενσωματώνονται οι Δήμοι των πέντε προαστίων της πόλης!
- Στο Δήμο μεταφέρονται πλείστες τοπικές υπηρεσίες που ανήκουν στον ΕΔΤ:
- Το Συμβούλιο Υδατοπρομήθειας,
- Το Συμβούλιο Αποχετεύσεων,
- Τα Δημοτικά, τα Γυμνάσια και τα Λύκεια, που εμπίπτουν στη Μείζονα Περιοχή των Σόλων,
- Η Αστυνομική Διεύθυνση Σόλων,
- Η Πυροσβεστική Υπηρεσία Σόλων,
- Η Πολεοδομία Σόλων,
- Το Κτηματολόγιο Σόλων,
- Οι Κοινωνικές Υπηρεσίες Σόλων,…!
Τη διαμόρφωση της γενικής πολιτικής και την εποπτεία των πιο πάνω υπηρεσιών διατηρεί η αντίστοιχη Παγκύπρια Κεντρική Υπηρεσία, η οποία καθορίζει και τους βασικούς στόχους και δείκτες απόδοσης.
- Ο προϋπολογισμός του Δήμου των Σόλων θα έχει ως έσοδα σημαντικό μέρος των δημόσιων εσόδων από την περιοχή ενσωματώνοντας, ως αφετηρία, τους αντίστοιχους προϋπολογισμούς των υπηρεσιών που απορροφά, μειωμένους κατά 10%!
- Ο Δήμος θα πρέπει να αναμορφώσει όλες τις υπηρεσίες του (παλιές και νέες) με στόχο τη μείωση των εξόδων του κατά 20% σε τρία χρόνια, ενώ παράλληλα θα πρέπει να βελτιώσει σημαντικά τις παρεχόμενες στους πολίτες και τις ντόπιες επιχειρήσεις υπηρεσίες!
- Ο Δήμος θα έχει το δικαίωμα να προσλαμβάνει και να προάγει προσωπικό αρκεί αυτό να γίνεται με βάση σύγχρονη περιγραφή καθηκόντων και προσόντων με αντικειμενική μέθοδο αγοράζοντας υπηρεσίες με δημόσιες προσφορές από τα Κυπριακά Πανεπιστήμια. Η συντριπτική πλειοψηφία των θέσεων εργασίας και όλες οι διευθυντικές/εποπτικές θα είναι πρώτου διορισμού με τετραετή σύμβαση και δικαίωμα δύο το πολύ ανανεώσεων!
- Ομοίως, θα δικαιούται να αναθέτει έργα σε τρίτους, τηρώντας ευλαβικά τις «νέες» συνοπτικές διαδικασίες δημόσιων προσφορών μέσω μικτών ομάδων δημοτικών υπαλλήλων, ιδιωτών συμβούλων και ακαδημαϊκών!
- Ενόψει των μεγάλων αλλαγών και της συγχώνευσης των προ/περιαστικών Δήμων προκηρύσσονται εκλογές Δημάρχου και Δημοτικού Συμβουλίου μέσα σε τρεις μήνες!
Τις εκλογές κερδίζει ο Σόλων Κύπριος επικεφαλής ανεξάρτητης πανδημοτικής κίνησης που συνιστά μεγάλη ομάδα πολιτών απ’ όλα τα στρώματα του Δήμου, ανεξάρτητα πολιτικών κομμάτων και συμμαχιών!
Ο Σόλων ανταλλάσσει απόψεις με πλείστους πολίτες και εμπειρογνώμονες και μελετά τι έχουν κάμει οι πλέον προοδευτικοί Δήμοι στο εξωτερικό! Διαμορφώνει ένα αντιπροσωπευτικό Συμβουλευτικό Σώμα, στο οποίο συμμετέχουν εθελοντικά εξέχοντες πολίτες που αντιπροσωπεύουν πλείστα επαγγέλματα και επιχειρηματικούς τομείς.
Προκηρύσσει θέση Δημοτικού Εκτελεστικού Διευθυντή και τη συμπληρώνει με τον 45χρονο Περικλή Κυπριώτη, Κύπριο επιστήμονα με επιτυχημένη σταδιοδρομία στο μετασχηματισμό επιχειρήσεων, που βρίσκονταν στο χείλος της καταστροφής.
Ο Δήμαρχος, το Δημοτικό Συμβούλιο, το Συμβουλευτικό Σώμα και οι υπάλληλοι του Δήμου, υπό την καθοδήγηση του Περικλή, καλούνται να εντοπίσουν τις ΑΞΙΕΣ του Δήμου και να διαμορφώσουν την Αποστολή και το όραμα του! Μέσα σε ένα μήνα παρουσιάζουν στους δημότες μέσω της νέας ιστοσελίδας των Σόλων τα ακόλουθα:
ΑΞΙΕΣ: Απόκριση στους δημότες, ποιότητα, αποτελεσματικότητα, αποδοτικότητα, ομαδική δουλειά, επαγγελματισμός, ακεραιότητα και καινοτομία!
ΑΠΟΣΤΟΛΗ: Να κάμουμε τους Σόλους την πλέον επιθυμητή πόλη της Κύπρου!
ΟΡΑΜΑ: Να είμαστε ο πρώτος Δήμος της Κύπρου σε ΟΛΟΥΣ τους δείκτες απόδοσης!
Οι Δημότες υιοθετούν με σκεπτικισμό τις αξίες, την αποστολή και το όραμα του Δήμου τους!
Ο Περικλής πείθει το Δήμαρχο ότι πρέπει να υιοθετήσουν τις αρχές και τις πρακτικές της «εφεύρεσης της παραγωγικής κυβέρνησης» και να διαμορφώσουν και υλοποιήσουν τις αναγκαίες πέντε στρατηγικές* της! Ο Δήμαρχος Σόλων αναρωτιέται ποια στρατηγική είναι η σημαντικότερη και ο Περικλής απαντά: «Η Πέμπτη, η στρατηγική της ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ, …που είναι και η πιο δύσκολη στην εφαρμογή!»
Ο Περικλής εξηγεί: Όπως τα άτομα, κάθε οργανισμός και επιχείρηση έχει την κουλτούρα της. Μπορεί να είναι ενεργητική, δημιουργική, στοργική, εξυπηρετική, πρόθυμη, συνεργάσιμη, κοκ ή καταθλιπτική, δυσκίνητη, αναποδοτική, συντηρητική,…! Και κάθε κουλτούρα δύσκολα αλλάζει, αφού ουσιαστικά συνιστά ένα σύνολο συμπεριφορών κάτω από ένα συναισθηματικό και ψυχολογικό πλέγμα, που έχει υιοθετηθεί από τα μέλη του οργανισμού και εμφανίζεται συστηματικά στις συνήθειες και ρουτίνες τους, στη διασκέδαση και στη γκρίνια τους, στα ήθη και έθιμα τους και στις ιστορίες και τους μύθους που διηγούνται: επιτευγμάτων ή αποτυχιών, περηφάνιας ή εξευτελισμού, κατορθωμάτων ή απατεωνιών,…! Πηγάζει βέβαια και από μια άυλη, αθέατη διάσταση: τις αξίες, τις πίστεις και τις ιδέες, τους φόβους, τις ελπίδες και τα όνειρα των ανθρώπων! Και φυσικά η κουλτούρα αντανακλάται στην πολιτική και στη δομή του οργανισμού, στις περιγραφές των θέσεων εργασίας, στις διαδικασίες, στη ρηματική και στη σωματική γλώσσα επικοινωνίας του οργανισμού, ακόμη και στη …διακόσμηση των χώρων εργασίας!
Σόλων και Περικλής καταλήγουν ότι μόνον αν καταφέρουν να αλλάξουν άρδην την κουλτούρα του Δήμου θα μπορέσουν να «ξαναγεννήσουν» την πόλη τους!
Έχοντας επαναπροσδιορίσει το Σκοπό του Δήμου κάτω από την Αποστολή και το Όραμα του, μαζί διαμορφώνουν ένα οδικό χάρτη για να διαμορφώσουν τη νέα κουλτούρα των Σόλων:
1. Επανασχεδιασμός των διεργασιών του και καθορισμός δεικτών απόδοσης!
2. Οργανωτική μεταρρύθμιση για την παραγωγικότερη εκτέλεση των επανασχεδιασμένων διεργασιών, κατάργηση των οργανωτικών κάστρων (σιλό), κατεδάφιση των τειχών!
3. Υιοθέτηση ενός Κώδικα Επιχειρηματικής Ηθικής1 που να βασίζεται στις αξίες του δήμου και που θα συνιστά το «συμβόλαιο» του Δήμου των Σόλων έναντι των Δημοτών του!
4. Υιοθέτηση ενός μοντέλου Επιχειρηματικής Αρίστευσης1, που θα απαιτεί στοχοθέτηση και στοχομέτρηση με ιδιαίτερη έμφαση στην αξιολόγηση του Δήμου από τους ίδιους τους Δημότες του!
5. Διαμόρφωση διατμηματικών ομάδων εργασίας και μικτών ομάδων δημοτικών λειτουργών και δημοτών με στόχο την επίλυση προβλημάτων και την αλληλοκατανόηση!
6. Συνεργασία μεταξύ των δημοτικών υπηρεσιών και των ντόπιων επιχειρήσεων, συνδέσμων και συλλόγων!
7. Δημιουργία ευκαιριών για εθελοντική εργασία σε διάφορους τομείς, από τις κοινωνικές υπηρεσίες και την ασφάλεια των γειτονιών μέχρι την κατασκευή και συντήρηση των πάρκων και την επαγγελματική επιμόρφωση των νέων.
8. Τη δημιουργία θεματικών πρακτικών αρίστευσης!
9. Την εισαγωγή κινήτρων (κυρίως ψυχολογικών, δευτερευόντως χρηματικών) για την αναγνώριση κάθε εξέχουσας προσφοράς και απόδοσης!
Δήμαρχος, Δημοτικό Συμβούλιο, Συμβουλευτικό Σώμα, Εκτελεστικός Διευθυντής και Δημοτικοί Λειτουργοί αναγνωρίζουν ότι ο στόχος τους είναι εξαιρετικά φιλόδοξος –ίσως απραγματοποίητος! Αρκετοί εκφράζουν φανερά τις αμφιβολίες τους! Ο Δήμαρχος εξηγεί ότι βρίσκονται στο χείλος κάθε είδους χρεοκοπίας: «Αξίζει, τους πείθει, να δοκιμάσουμε!»
Πέντε χρόνια αργότερα, ο Δήμος των Σόλων είναι αγνώριστος!
Τι άραγε πέτυχε και κυρίως πώς το πέτυχε;
Ιδού ο …Δήμος των Σόλων, ιδού και το …πήδημα!
Σημείωση: Η πιο πάνω ιστορία είναι φουτουριστική και οι πρωταγωνιστές φανταστικοί!
1 www.ebency.org, www.efqm.org
*Δημοσιεύτηκε στον ΠΟΛΙΤΗ στις 21.7.2013