Του Νίκου Τιμοθέου*
Οι Σόλοι βρίσκονταν στο χείλος του γκρεμού, όταν το Ντιτρόιτ κήρυξε πτώχευση -το 2013!
Η τότε κυβέρνηση ενσωμάτωσε στο Δήμο των Σόλων τους πέντε περι/προαστιακούς Δήμους και πλείστες τοπικές δημόσιες υπηρεσίες, που καλύπτουν ακτίνα δέκα χιλιομέτρων. Δημιούργησε ουσιαστικά μια μικρή τοπική κυβέρνηση, την προίκισε με ένα, έστω και κολοβωμένο, προϋπολογισμό, αλλά, το κυριότερο, με δικές της πηγές εσόδων, που εξαρτιόνταν από την ευμάρεια των δημοτών*.
Ο νεοεκλεγείς Δήμαρχος, Σόλων Κύπριος, μαζί με το νεοδιορισθέντα Δημοτικό Εκτελεστικό Διευθυντή (ΔΕΔ), Περικλή Κυπριώτη, συνεπικουρούμενοι από το Δημοτικό Συμβούλιο και τους δημοτικούς λειτουργούς εντόπισαν τις ΑΞΙΕΣ του Δήμου και διαμόρφωσαν την ΑΠΟΣΤΟΛΗ και το ΟΡΑΜΑ του:
ΑΞΙΕΣ: Απόκριση στους δημότες, ποιότητα, αποτελεσματικότητα, αποδοτικότητα, ομαδική δουλειά, επαγγελματισμός, ακεραιότητα και καινοτομία!
ΑΠΟΣΤΟΛΗ: Να κάμουμε τους Σόλους την πλέον επιθυμητή πόλη της Κύπρου!
ΟΡΑΜΑ: Να είμαστε ο πρώτος Δήμος της Κύπρου σε ΟΛΟΥΣ τους δείκτες απόδοσης!
Οι Δημότες, απελπισμένοι από την ύφεση και τα πολλαπλά προβλήματα, υιοθέτησαν με σκεπτικισμό τις αξίες, την αποστολή και το όραμα του Δήμου τους, χαρίζοντας ουσιαστικά λίγο χρόνο στους δημοτικούς άρχοντες!
Σήμερα, πέντε χρόνια αργότερα, ο Δήμος των Σόλων είναι αγνώριστος! Τι πέτυχε;
Ο Περικλής (ΔΕΔ) γνώριζε ότι μόνον αν κατάφερναν να αλλάξουν την ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ των δημοτικών λειτουργών, αλλά και των δημοτών, θα είχαν πιθανότητες υλοποίησης της Αποστολής και του Οράματος τους!
Έχοντας επαναπροσδιορίσει το Σκοπό του Δήμου κάτω από την Αποστολή και το Όραμα του, μαζί με το Δήμαρχο διαμόρφωσαν ένα οδικό χάρτη και έπεσαν με τα μούτρα στην εφαρμογή του.
Τα αποτελέσματα άρχισαν να γίνονται γρήγορα ορατά:
(1) Η παραγωγικότητα των δημοτικών λειτουργών βελτιώνεται ραγδαία.
(2) Οι διεργασίες τους επανασχεδιάζονται. Ό,τι είναι περιττό και προκαλεί καθυστέρηση καταργείται. Οι διαδικασίες που παραμένουν απλοποιούνται και αυτοματοποιούνται με τη βοήθεια της πληροφορικής. Όλα τα δημοτικά αρχεία ενσωματώνονται και συμπληρώνονται σε μια κοινή βάση δεδομένων, ώστε να υπάρχει ολοκληρωμένη εικόνα για όλους τους δημότες και τα νοικοκυριά και όλες τις επιχειρήσεις και άλλες νομικές οντότητες που λειτουργούν στα δημοτικά όρια.
(3) Στους δημότες εκδίδονται (έξυπνες) δημοτικές ταυτότητες και προσωπικοί κωδικοί που τους επιτρέπουν να βρίσκουν έγγραμμα (online) κάθε πληροφορία που τους αφορά, να υποβάλλουν αιτήσεις και, όπου είναι δυνατό, να παίρνουν έγγραμμα το αποτέλεσμα –άλλως τους αποστέλλεται ταχυδρομικά ή το παραλαμβάνουν από το Κέντρο Εξυπηρέτησης Δημοτών (ΚΕΔ), όταν, πχ, απαιτείται υπογραφή παραλαβής.
(4) Ιδρύεται Κέντρο Εξυπηρέτησης του Δημότη, όπου οι δημότες μπορούν να διευθετήσουν οποιαδήποτε εργασία τους αφορά στο Δήμο ταχύτατα. Για όσες θα μπορούσαν να διευθετήσουν έγγραμμα, επιβάλλεται μικρό τέλος, ως αντικίνητρο!
(5) Ακόμη, οι δημότες πληροφορούνται ηλεκτρονικά το ύψος των τελών που οφείλουν στις διάφορες δημοτικές υπηρεσίες (με τη δέουσα τεκμηρίωση) και μπορούν να τα εξοφλήσουν ηλεκτρονικά –με κίνητρα για πρόωρη/έγκαιρη εξόφληση και αντικίνητρα (λογικά πρόστιμα) για αργοπορημένη.
(6) Ο Δήμος συμβάλλεται με ιδιωτικές εταιρείες για την παροχή πλείστων υπηρεσιών που δεν είναι θεμελιώδεις για το Δήμο και που εμφανώς εκείνες παρέχουν (ως πλέον εξειδικευμένες) φθηνότερα και με καλύτερη ποιότητα. Κλασικά παραδείγματα συνιστούν οι υπηρεσίες Κέντρου Τηλεξυπηρέτησης, που βοηθούν τους δημότες σε ό,τι δυσκολεύονται να διεκπεραιώσουν ηλεκτρονικά και επιτρέπουν στους δημοτικούς λειτουργούς να συγκεντρωθούν σε παραγωγικότερες διεργασίες, αποφεύγοντας τις συχνές διακοπές.
(7) Οι διάφορες δημοτικές υπηρεσίες συνεργάζονται μεταξύ τους σε τέτοιο βαθμό που όχι μόνον η παραγωγικότητα τους αυξάνεται δραματικά, αλλά βελτιώνεται πολύ και η ικανοποίηση των λειτουργών από την εργασία τους. Για παράδειγμα, οι δημοτικοί τροχονόμοι, αφού επιμορφώθηκαν κατάλληλα, ενημερώνουν την Επιθεώρηση Οικοδομών για κάθε «παράβαση» που επισημαίνουν στη δημοτική περιοχή. Παρομοίως, ενημερώνουν την Υπηρεσία Υδατοπρομήθειας για κάθε εμφανή διαρροή νερού.
(8) Διαπιστώνοντας ότι πλείστα κοινωνικά προβλήματα αφορούν ανήλικα παιδιά ή οικογένειες με ανήλικα παιδιά, δάσκαλοι της δημόσιας και της ιδιωτικής Δημοτικής και της Μέσης Εκπαίδευσης και αστυνομικοί της Αστυνομικής Διεύθυνσης των Σόλων συνεργάζονται εθελοντικά με τις δημοτικές Κοινωνικές Υπηρεσίες προσφέροντας, ανάλογα με το πρόβλημα, ανεκτίμητες υπηρεσίες, που οι Κοινωνικές Υπηρεσίες, ελλείψει πόρων, δεν θα μπορούσαν ποτέ να πετύχουν. Το έργο συνδράμουν εθελοντικά και πλείστοι ιδιώτες ψυχολόγοι και γιατροί.
(9) Ο Δήμαρχος επιτυγχάνει εξαιρετική συνεργασία των δημοτικών υπηρεσιών με τοπικές ιδιωτικές εταιρείες, που συνδράμουν αφιλοκερδώς το Δήμο σε δημοτικά έργα. Εταιρείες αναλαμβάνουν την εγκατάσταση σύγχρονων πινακίδων με τα ονόματα των οδών σε όλες τις διασταυρώσεις έναντι διακριτικής προβολής τους. Άλλες αναλαμβάνουν τον καθαρισμό δημοτικών οικοπέδων, αξιοποιώντας άνεργους δημότες. Εστιατόρια, ταβέρνες, ψησταριές αναλαμβάνουν τη χορήγηση γευμάτων σε φτωχές οικογένειες.
(10) Ακόμη, ο Δήμος πείθει τους δημότες να προσφέρουν εθελοντική εργασία σε διάφορους τομείς. Κάποιοι δενδροφυτεύουν πεζοδρόμια έξω από τις οικίες τους. Άλλοι αναλαμβάνουν επιτήρηση γειτονιών σε συνεργασία με τους υπεύθυνους αστυνομικούς. Κάποιοι άλλοι αναλαμβάνουν τον καθαρισμό και τη δενδροφύτευση γειτονικών πάρκων.
(11) Ο Δήμος αναπτύσσει τις παραλίες του, που τιμούνται με τη γαλάζια σημαία, αποκτά νέα μαρίνα και κατασκευάζει ράμπες για την καθέλκυση μικρών σκαφών. Σύντομα, καταλαμβάνει την πρώτη θέση ανάμεσα σε ιστιοπλόους, κατόχους ιστιοπλοϊκών σκαφών, ερασιτέχνες ψαράδες και τους οπαδούς των θαλάσσιων αθλημάτων.
(12)Ο Δήμος υποστηρίζει και αναπτύσσει αξιόλογη πολιτιστική δραστηριότητα, με συναυλίες, θεατρικά έργα, χορωδίες, χορευτικές εκδηλώσεις και εποχιακά φεστιβάλ με τη συνεργασία πολιτιστικών συλλόγων, καλλιτεχνικών σχημάτων, ανταλλαγών με αδελφοποιημένους δήμους του εξωτερικού και ερασιτεχνικά σχήματα –οι δάσκαλοι προσφέρουν εθελοντικά και αξιοποιούνται στο έπακρον οι αίθουσες εκδηλώσεων των σχολείων και των ξενοδοχείων, ανοιχτοί δημοτικοί χώροι και το αρχαίο θέατρο των Σόλων.
(13) Ο Δήμος διαμορφώνει στρατηγική αειφορίας, την οποία υλοποιεί ο Δημοτικός Λειτουργός Αειφορίας σε συνεργασία με όλες τις δημοτικές υπηρεσίες, εθελοντές δημότες και πολλές ιδιωτικές εταιρείες. Η πρωτοπορία και η συμβολή των σχολείων, των κολλεγίων και των τοπικών πανεπιστημιακών σχολών είναι καθοριστική. Φοιτητές, μαθητές, δημότες και δημοτικοί λειτουργοί επιμορφώνονται στις αρχές και πρακτικές της αειφορίας και ανταγωνίζονται στην εφαρμογή τους. Επιτυγχάνεται τεράστια εξοικονόμηση χώρων, ηλεκτρικής ενέργειας, καυσίμων διακίνησης και θέρμανσης και γραφικής ύλης. Η ανακύκληση απορριμμάτων φθάνει στο 90%! Η παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ το 25%!
(14) Ο Δήμος ενθαρρύνει την ανάπτυξη όλων των τύπων τουρισμού: θερινό, χειμερινό, αθλητικό και αγροτουριστικό (σε συνεργασία με τα γειτονικά και τα ορεινά χωριά), πολιτιστικό. Ο τουρισμός αυξάνεται γεωμετρικά και καταλαμβάνει σημαντική θέση στα έσοδα των δημοτών και του Δήμου.
(15) Ο Δήμος των Σόλων κερδίζει, τον τέταρτο χρόνο τους προγράμματος, το Προεδρικό Βραβείο του πλέον προοδευτικού Δήμου της Κύπρου, που έχει εισαγάγει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, καταλαμβάνοντας την πρώτη θέση στους πλείστους τομείς: ρυμοτομίας, καθαριότητας, πρασίνου, παραγωγικότητας, οικονομικής διαχείρισης…!
(16) Ο Δήμος ενθαρρύνει την εγκατάσταση και ίδρυση νέων εταιρειών και προσφέρει με τη συνεργασία τοπικών πανεπιστημίων και κολλεγίων μαθήματα επιχειρηματικότητας σε άνεργους νέους επιστήμονες. Με την παρέμβαση των Δημοτικών Αρχόντων και Αξιωματούχων, ελεύθεροι επαγγελματίες (γιατροί, δικηγόροι, σύμβουλοι επιχειρήσεων…), επιχειρηματίες και διευθυντικά στελέχη εταιρειών και δημόσιων υπηρεσιών ενημερώνουν τα παιδιά των Λυκείων και άνεργους νέους για επαγγέλματα και προοπτικές εργασίας με διαλέξεις και επισκέψεις σε χώρους εργασίας, που διοργανώνουν εθελοντικά οι δάσκαλοι στον ελεύθερο χρόνο τους.
(17) Τα οικονομικά του Δήμου βελτιώνονται σημαντικά, τα δάνεια του αποπληρώνονται σταδιακά και διαφαίνεται ότι σύντομα θα έχει πλεόνασμα, οπότε και υπόσχεται ότι αφενός θα προχωρήσει σε νέα έργα και αφετέρου θα μειώσει τα δημοτικά τέλη!
(18) Οι δημοτικές υπηρεσίες ανταγωνίζονται ποια θα πετύχει ψηλότερη αξιολόγηση όχι μόνο από τους πολίτες, αλλά σε όλα τα κριτήρια του μοντέλου Επιχειρηματικής Αρίστευσης EFQM1, που υιοθέτησε εξ αρχής, το 2013, ο Δήμος. Σε τρία χρόνια, ο Δήμος των Σόλων κατατάσσεται πρώτος ανάμεσα στους Ευρωπαϊκούς Δήμους που έχουν υιοθετήσει το μοντέλο και στοχεύει πλέον με αισιοδοξία στο πρώτο Ευρωπαϊκό Βραβείο Ποιότητας.
(19) Ο Δήμος των Σόλων έρχεται πρώτος στην προτίμηση των πολιτών στην ετήσια παγκύπρια δειγματοληπτική έρευνα. Η φήμη του έχει ξεπεράσει τα όρια της Κύπρου και προβάλλεται πλέον ως ένας από τους καλύτερους προορισμούς για Ευρωπαίους τουρίστες, συνταξιούχους και τηλεργαζόμενους, που επιθυμούν να ζήσουν άνετα και ασφαλισμένα σε ένα εύκρατο κλίμα.
Οι αδελφοί Δήμοι της Κύπρου, αλλά και άλλοι οργανισμοί και υπηρεσίες του ΕΔΤ, ζητούν να ενημερωθούν πώς ο Δήμος των Σόλων κατάφερε το μικρό θαύμα του;
Το πώς ο Δήμος των Σόλων υλοποίησε το Όραμα του εξηγούν ο Δήμαρχος, Σόλων Κύπριος και ο ΔΕΔ, Περικλής Κυπριώτης, σε συνέδριο που συγκαλούν στο νέο Συνεδριακό Κέντρο των Σόλων.
Θα ακολουθήσουν άραγε και οι άλλοι Δήμοι;
Ιδού η …Κύπρος, ιδού και το …πήδημα!
1 www.efqm.org,
*Δημοσιεύτηκε στον ΠΟΛΙΤΗ στις 28.7.2013